Glanstroepiaal over Kamperhoek
18 april 2013 · Roy Slaterus · 29485 × bekeken
Op 8 april 2013 bracht ik voor het eerst een bezoek aan de befaamde trektelpost Kamperhoek bij Swifterband in Flevoland. Voor veldwerk moest ik deze week meermalen naar Flevoland afreizen en ik meende dat een korte telling wel in te passen viel. Maar al snel na aankomst besefte ik dat het die dag niet meer van veldwerk zou komen. De ene na de andere groep Houtduiven Columba palumbus trok langs en ook talloze andere soorten vlogen in hoge aantallen voorbij. Daaronder waren de nodige Grote Lijsters Turdus viscivorus die op meer dan 400 m ten zuidoosten van de telpost evenwijdig met de hoogspanningsleiding het Ketelmeer overstaken. Het viel mij op hoe bedreven Mervyn Roos was om alle vogels die 'zijn telpost' passeerden op naam te brengen, zelfs op grote afstand en bij slecht licht.
Om 10:45 viel mijn oog op een forse zangvogel die in dezelfde baan vloog als de eerdere Grote Lijsters. Ik was gelijk gealarmeerd maar ook met stomheid geslagen. Ik greep naar mijn camera en mompelde zoiets als: "wat vliegt daar voor gekke grote lijster?" Ton Lakeman die naast mij zat pikte de vogel snel op en terwijl ik drie foto's maakte zagen we hem het Ketelmeer opvliegen en - naar het leek - naar de Noordoostpolder verdwijnen. MR kreeg nu de vogel in beeld en slaakte een luide kreet, zodat ook de overige tellers (Thijs Knol en Guido Berger) doorkregen dat er iets bijzonders vloog. Wonderbaarlijk genoeg was de vogel afgebogen en vloog hij recht onze kant op. MR kon zodoende een serie foto's maken, voordat de vogel alsnog - tegen de vrij krachtige oostenwind in - het Ketelmeer overstak. Het ging om een glanzend zwarte zangvogel met een opvallend gevormde lange staart. Hij leek op een troepiaal (grackle) Quiscalus maar de gedachte aan allerlei andere uitheemse soorten maakte het lastig om de determinatie ter plekke rond te krijgen. Veel tijd voor napraten was er bovendien niet; er moest weer geteld worden ...

Na bestudering van de gemaakte foto's werd duidelijk dat het inderdaad een troepiaal betrof. Het formaat (iets groter dan Grote Lijster), het lichte oog, de stevige snavel, de typische staart en de vleugelvorm pasten perfect op Glanstroepiaal Q quiscula (Common Grackle). Het contrast tussen de blauwpaars glanzende kop en hals en de bruinbronzen glans op het lichaam en de vleugeldekveren wees op de ondersoort Q q versicolor ("Bronzed Grackle"). Deze combinatie van kenmerken sloot bovendien de overige soorten grackles uit. Zo zijn Langstaarttroepiaal Q mexicanus en Bootstaarttroepiaal Q major groter en langgerekter met een nog langere staart. De verschillen met de kleinere Nicaraguaanse Q nicaraguensis, Antilliaanse Q niger en Caribische Troepiaal Q lugubris zijn subtieler maar deze missen onder meer de bruinbronzen glans op het lichaam en de vleugeldekveren.
Glanstroepiaal komt in grote delen van Noord-Amerika algemeen voor. Tijdens trektellingen in het oosten van Noord-Amerika is het vaak zelfs een van de algemeenste soorten. Langs de Amerikaanse oostkust trekt de soort noordwaarts tussen half februari en half april. De ondersoort Q q versicolor is een trekvogel die broedt in Canada (onder meer op Newfoundland) en in delen van de VS en overwintert tot in Texas, VS. Wat betreft verspreiding en trekgedrag lijkt hij op enkele andere zangvogelsoorten die als (waarschijnlijke) dwaalgast in Europa zijn vastgesteld, onder meer op Bruinkopkoevogel Molothrus ater. Ook wordt de soort in Noord-Amerika met enige regelmaat buiten het reguliere verspreidingsgebied waargenomen, onder andere op Bermuda (c 1000 km uit de kust).
Dat de vogel van Kamperhoek een wilde vogel betrof moet daarom als serieuze mogelijkheid worden beschouwd. In Europa is slechts één eerder geval bekend, namelijk van een vogel van eind maart tot c. 20 april 1970 bij Gevninge in Denemarken. Hoewel de vogel geen tekenen
van gevangenschap vertoonde is dit geval echter niet geaccepteerd voor
de nationale lijst.
Roy Slaterus
Discussie

Folkert Jan Hoogstra
·
17 november 2014 15:29

Rudy Offereins
·
31 juli 2014 15:12

Ruud van Beusekom
·
30 juli 2014 22:32

Garry Bakker
·
29 juli 2014 16:24

Leo Stegeman
·
28 juli 2014 15:01

Gijsbert van der Bent
·
29 juni 2014 10:25

Arnoud B van den Berg
·
28 juni 2014 10:21

Arnoud B van den Berg
·
28 juni 2014 10:17
Ben Wielstra
·
28 juni 2014 08:47

Max Berlijn
·
28 juni 2014 08:23, gewijzigd 28 juni 2014 08:26
Ben Wielstra
·
28 juni 2014 00:59

Arnoud B van den Berg
·
27 juni 2014 15:42

Vincent Hart
·
23 juni 2014 16:20

Edwin Schuller
·
23 juni 2014 08:07

Vincent Hart
·
22 juni 2014 23:49

Max Berlijn
·
22 juni 2014 15:15

Edwin Schuller
·
22 juni 2014 13:31, gewijzigd 22 juni 2014 14:53

Ronald Messemaker
·
19 april 2013 17:56

Jan Hein van Steenis
·
18 april 2013 19:18
Ricardo van Dijk
·
18 april 2013 15:17

Steven Wytema
·
18 april 2013 10:43

Jan Hein van Steenis
·
17 april 2013 20:30

Marc van der Aa
·
17 april 2013 19:28

Jan Hein van Steenis
·
17 april 2013 17:51

August van Rijn
·
17 april 2013 17:50

Sander Bot
·
17 april 2013 17:14

Gijsbert van der Bent
·
17 april 2013 15:35

Sander Bot
·
17 april 2013 10:46

Gert Ottens
·
17 april 2013 09:57

August van Rijn
·
17 april 2013 09:22

Marc van der Aa
·
17 april 2013 08:33, gewijzigd 17 april 2013 21:35

Leo JR Boon
·
16 april 2013 22:35

Ton Eggenhuizen
·
16 april 2013 21:35

Max Berlijn
·
16 april 2013 20:38, gewijzigd 16 april 2013 20:48
Marc Guyt
·
16 april 2013 20:15

Gert Ottens
·
16 april 2013 19:51, gewijzigd 16 april 2013 19:51

Garry Bakker
·
16 april 2013 18:12, gewijzigd 16 april 2013 18:12

August van Rijn
·
16 april 2013 00:07

Gijsbert van der Bent
·
16 april 2013 00:06

David Uit de Weerd
·
15 april 2013 21:56

Hans Bossenbroek
·
15 april 2013 20:54

Garry Bakker
·
15 april 2013 19:24

Max Berlijn
·
15 april 2013 16:44
Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.