DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Zo maar een ochtend in Castricum.

14 mei 2018  ·  Theo Admiraal  ·  6870 × bekeken

De afgelopen dagen waren er al meerdere Fluiters gezien en gehoord in het duingebied van Castricum / Heemskerk. Maar toen Roy Slaterus tijdens zijn broedvogel-inventarisatieronde een vreemd zingende Fluiter hoorde. Besloot hij het beest goed in beeld te krijgen en een geluidsopname te maken. Zowel op basis van zang en uiterlijk leek het beest op een hybride Fluiter x Bergfluiter. Na plaatsing van de waarneming op de app groep van de Vogelwerkgroep Midden-Kennemerland kwamen al snel wat mensen kijken.

Hybride Fluiter x Bergfuiter Wood Warbler x Western Bonelli's Warbler Phylloscopus sibilatrix x Phylloscopus bonelli, Castricum, 14 mei 2018 (Theo Admiraal)

Rond een uur of 9 sloot ik aan en toen waren Nico Hopman en Hans Schekkerman nog aanwezig om geluidsopnamen van de vogel te maken. Hans vertelde mij al dat het leek alsof hij een Cirlgors hoorde. Maar waarschijnlijk maakte de (berg)fluiter wat Cirlgors achtige geluiden.

Na een paar minuten hoorde Hans luidere Cirlgors-strofen en we besloten naar de bosrand te lopen waar we beter zicht hadden. Juist op dat moment kwam Roy weer langsrijden om ons te melden dat er verder in het duin een echte Bergfluiter was ontdekt. Roy liep met ons mee en op dat moment kwam er een vogel aanvliegen die neerstreek op een kale tak van een Abeel. Een Cirlgors!! De vogel bleef een minuut luidzingend zitten en raakte uit het zicht. Gelukkig had Roy zijn camera bij zich om wat bewijsplaatjes te schieten. Vanwege de zeer gebrekkige ontvangst was het niet eenvoudig om de ontdekking wereldkundig te maken. Gelukkig belde Remco Hofland en hij zette de informatie in het systeem.

Cirlgors Cirl Bunting Emberiza cirlus, Castricum, 14 mei 2018 (Roy Slaterus)

Het staat vrijwel vast dat hij op die plek opdook vanwege de zingende Berg- x Fluiter - hij hoorde een verwant geluid! 

Toen weer snel op de fiets naar de echte Bergfluiter, die Rob van Bemmelen zojuist had doorgepiept. Het was maar een kwartiertje fietsen. Samen met Dick Groenendijk, die op de Cirlgors was afgekomen, reden we door het duin. Onderweg hadden we nog een echte Fluiter.

Toen we op de plek aankwamen gaf Rob aan dat het best een Balkan zou kunnen zijn. Dat is voor veel vogelaars een nieuwe soort! Er waren al goede opnamen, toen Rob zich realiseerde dat hij zijn laptop bij zich had. Hij was tenslotte op weg naar zijn werk.

Toen hij de opnamen op zijn laptop had geladen, waren Rob, Dick en Roy er al snel uit….. dit was een zekere Balkanbergfluiter. Snel werd de melding op waarneming.nl en Dutch Bird Alerts geplaatst.

Rob van Bemmelen bezig met de geluiden te bewerken (Roy Slaterus).

Balkanbergfluiter Eastern Bonelli's Warbler Phylloscopus orientalis, Castricum, 14 mei 2018 (Diederik Kok)

Balkanbergfluiter Eastern Bonelli's Warbler Phylloscopus orientalis, Castricum, 14 mei 2018 (Diederik Kok)

Balkanbergfluiter Eastern Bonelli's Warbler Phylloscopus orientalis, Castricum, 14 mei 2018 (Diederik Kok)

De vogel bleef de hele dag zingen en liet zich soms goed zien. Een paar keer liet hij ook zijn kenmerkende roep horen. Hij was redelijk honkvast en alle toegestroomde vogelaars hebben ruimschoots van de vogel kunnen genieten.

Voor de jonge (en niet zo jonge) garde was dit een nieuwe soort. De laatste waarneming dateert uit 1993. Tien jaar daarvoor zat er een bij Bloemendaal die door veel ‘oudere’ vogelaars is gezien.

Wat is de reden van 3 super goede waarnemingen op een afstand van ca 4 km hemelsbreed? En wat zou er nog meer kunnen zitten?

Maar het kan nog gekker. Tijdens het schrijven van dit artikel ontdekte Hans Groot een mogelijk Cirlgors (DE Cirlgors??) op een plek 3 kilometer ten noorden van de eerste waarneming van de Cirlgors. Wordt vervolgd.

Castricum is zooooo saai; er gebeurt nooit iets.

Theo Admiraal

Vogelaars ter plekke


Discussie

Vincent Hart  ·  14 mei 2018  21:22

Bedankt Rob! Een gedenkwaardige dag voor meerdere knallers in hetzelfde gebied met op Unst, Shetland vandaag een Maskergors én een Sardijnse Grasmus...

Lonnie Bregman  ·  14 mei 2018  21:39

Leuk stuk Theo en knap werk vandaag van jullie allemaal! Had nooit moeten verhuizen... ;)

Arnoud B van den Berg  ·  14 mei 2018  22:19

...en dan niet ver voor zonsondergang nog een zingende Cirlgors bij de zuidelijke ingang van het NH-Duinreservaat, de parkeerplaats bij Achterweg x Oudendijk, hemelsbreed 3 km ten zuiden van de plek waar hij vanmorgen werd gezien. Twee vogels?

Theo Admiraal  ·  14 mei 2018  22:31

Op het moment dat de Cirlgors bij de Oudendijk werd gezien werd er ook eentje gehoord op Geversduin. Dat is hemelsbreed 7 km. Er bevinden zich dus waarschijnlijk 2 Cirlgorzen in het duingebied, ervan uitgaande dat de vogel van vanmorgen een van deze twee is. Anders zitten er misschien 3......

Eduard Sangster  ·  14 mei 2018  23:06

Bedankt voor deze gave ontdekking!

En als in dit stukje NL al zoveel zit...

Remco Hofland  ·  15 mei 2018  08:50

Leuk stukje, Theo! En briljante platen: vooral die van Rob-met-de-laptop en als meest hilarische die met de vogelaars met armen over elkaar en handen in de zakken :-))) (en fantastische foto's van Diederik niet te vergeten)

Diedert Koppenol  ·  15 mei 2018  11:13, gewijzigd 15 mei 2018  17:54

Bedankt voor de ontdekking, Rob! Wat een bizzare dag, met beide fluiters + hybride op t zelfde moment in het land. En dan ook nog (meerdere?) Cirlgor(s)/zen) zo noordelijk, op hetzelfde stukje Nederland!

Natuurlijk moet de UK weer overtreffende trap zijn, met Maskergors, Zanggors, Sardijnse Grasmus en Rotszwaluw op één dag op de Shets (2 eilanden).

Ferenc A. Scheeren  ·  15 mei 2018  16:38

Schitterende foto’s van Diederik!

Op de een-na-laatste foto lijkt het alsof er een hoop mensen van het pad zijn gegaan en in het bos staan? Opmerkelijk maar ook vreemd dat dit wordt getoond. Daarnaast viel het me op dat het bij de roepende vogel wel erg gezellig was: gesproken, gelachen, gerookt, telefoons die luid afgingen etc etc. niet echt ideaal om vogels te kijken en ook niet sociaal voor de mensen die nog moesten komen. Het was meer een terras dan een twicht voor sommige mensen. 

Julian Bosch  ·  15 mei 2018  17:43

Theo en Diedert, de optie dat het om één vogel gaat, is toch nog steeds de meest aannemelijke? Er zijn immers geen simultaanwaarnemingen en misschien nog wel belangrijker: in alle gevallen was de vogel zeer mobiel. 

Lonnie Bregman  ·  15 mei 2018  22:35

In de lokale appgroep werd de vogel nog zingend gemeld op de tweede plek terwijl hij al was gevonden op de derde plek, maar uiteindelijk was dat niet zeker. En als ik het goed begrijp dacht Hans Schekkerman er al een keer eentje te hebben gehoord op wat later de derde plek werd. Maar geen zekere simultaanwaarnemingen dus.


Hans Groot  ·  15 mei 2018  23:24

Wat mij betreft geen mogelijke, maar zekere Cirlgors, Theo. Zie (of beter, hoor): https://vwgmidden-kennemerland.waarneming.nl/waarneming/view/156604161


Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?