DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Een mooie afsluiter van de winter: Thayers Meeuw te Egmond aan Zee

12 april 2015  ·  13915 × bekeken

"In de winter van 2004/2005 heb ik met enige regelmaat het strand bij Egmond aan Zee afgelopen om meeuwen te bekijken, gemiddeld zo'n twee keer per week. Het achterliggende doel van deze excursies was het vinden van de eerste Amerikaanse Zilvermeeuw van Nederland. Dit is (nog) niet gelukt, maar naar het zich laat aanzien heb ik een nog zeldzamere waarneming voor de Western Palearctic gedaan".

Zo begon alweer 10 jaar geleden een lijvig stuk dat ik naar de CDNA had gestuurd in verband met de waarneming van een 'Stormmeeuw met kenmerken van Kamtjakastormmeeuw' (zie DB volume 31, no 5, 2009). Onder wijziging van het jaartal zou eenzelfde tekst weer gebruikt kunnen worden. Al loop ik tegenwoordig minder op het strand bij Egmond aan Zee en meestal bij Wijk aan Zee (daar zitten in de regel meer meeuwen); onveranderd ben ik op zoek naar een Amerikaanse Zilvermeeuw.

Omdat er de afgelopen twee weken een zandsuppletie bij Egmond aan Zee gaande was, had ik mijn 'werkgebied' tijdelijk verlegd naar mijn achtertuin (ik woon in Egmond aan den Hoef). Een zandsuppletie is nu eenmaal een garantie voor grote aantallen meeuwen, zo ook deze.
Op zaterdagochtend 11 april 2015 had ik al een paar uur naar duizenden en duizenden meeuwen gekeken totdat ik wegregende en naar huis ben gegaan. 's Avonds klaarde het echter op en was de wind gaan liggen. Na het eten toch nog maar even naar strand, want ik had niet het gevoel dat ik al 'klaar' was.

Op strand aangekomen bleek dat de suppletiewerkzaamheden min of meer afgerond waren en mocht je weer langs de vloedlijn lopen. Dat had als groot voordeel dat ik de zon in mijn rug had. Het aantal meeuwen was ten opzichte van de ochtend ook flink afgenomen en dit maakte een en ander alleen maar overzichtelijker. Na de nodige vogels al afgekeken te hebben scande ik op een redelijk grote afstand (100 meter) een groepje meeuwen af. Hier stond een meeuw tussen die geheel egale onderdelen had en bleekgrijzige handpennen had. 'Wow, paniek!', zei een stem in mijn hoofd. Dit was een spannende meeuw. Ik liep dichter naar de groep toe en maakte wat 'bewijsplaatjes', maar bleef op enige afstand om wegvliegen te voorkomen. Omdat ik vanuit mijn ooghoeken wandelaars richting de groep zag lopen (die zeker tot verstoring zouden gaan leiden), was het enige dat ik kon doen de groep ook benaderen. De groep vloog op en landde gelukkig maar een tiental meter verder. In deze korte vlucht had ik een ogenschijnlijk ongetekende brede staartband en behoorlijke tekening op de bovenstaartdekveren gezien. Direct wist ik: dit is minimaal een Kumliens en wellicht een Thayers! Dit kon gewoonweg geen afwijkende Zilvermeeuw zijn. Betere documentatie was echter nodig, want zeker bij meeuwen zeggen plaatjes meer dan duizend woorden. Het was zaak snel te handelen, want overal liepen mensen, honden en er reden de nodige shovels. De vogel was op een buis geland en ik kon nu goed de tertials zien. Deze deden wel heel erg aan Thayers denken. Spontaan vlogen de meeuwen weer een tiental meter verder en ik kon wat vluchtplaatjes maken. Vervolgens reed een shovel te dichtbij en het groepje vloog hoog op. Dit gaf mij echter de kans nog meer vluchtplaatjes te maken.

Snel mijn eigen foto's bekeken en een whatsapp ('Kumliens of Thayers te Egmond. Komen') naar mijn 'vriendjes' verzonden (Jan v/d Laan, Wim en Ray van Splunder, Bas en Sander Lagerveld, Hans Groot, Leo Stegeman en Marc Bleijerveld).
Omdat ik in het veld niet direct de scheidslijn tussen Kumliens en Thayers scherp voor ogen had, hield ik een slag om de arm. Ook wil je niet in je eigen emoties meegezogen worden.
Op mijn whatsapp volgde echter nul-komma-nul reactie. Na 20 minuten (de vogel was geheel uit het zicht verdwenen) heb ik dus maar (enigszins verbaasd en teleurgesteld) de volgende whattsapp verzonden: "Er komt zeker niemand voor die kutmeeuwen. Dan ga ik naar huis". Hierna ben ik ook naar huis gegaan om snel de foto's op mijn computer te laden en er een boek bij te pakken.
Ik was er toen snel uit: voor mij was het een Thayers! Om de emoties te kanaliseren heb ik alvast een biertje opengetrokken en ben ik op zoek gegaan naar bevestiging (het blijft toch een meeuw!).

Ik heb rond 21:00 uur Peter Adriaans en Mars Muuse een aantal foto's toegezonden met de tekst:
"Ongeveer 19:45 uur vanavond te Egmond (zandsuppletie gaande)
Ik maak er een Thayers van, maar ik wil niet direct doordraven.
S.v.p. meedenken"


Een halfuur later reageerde Peter:
"Waaaaat!!!!????
Dat is een prima Thayers Meeuw.
Wat is de exacte plaats? Ik sta daar morgen!"


Inmiddels had ik foto's op waarneming.nl geplaatst en zoals de Engelsen plegen te zeggen: "The rest is history."
Met zo'n reactie van Peter ben je 'binnen'.
Tot ongeveer 01:30 uur in mijn eentje het feestje gevierd (1/2 kratje, want hoe vaak vind je een nieuwe soort van Nederland!) terwijl mijn huisgenoten niet verder kwamen dan de vraag te stellen of ze morgen nu taart kregen. Om 4:00 uur (beetje stress) wakker geworden en in het donker weer naar het strand getogen. Gelukkig voor de (aanvankelijk opmerkelijk weinig) toegestroomde twitchers werd de vogel rond 8:20 uur weer terug gevonden. Kennelijk zit de aversie tegen 'meeuwenkijken' diep geworteld.

Hierna bleef het lastig. Om de twee à drie uur werd de vogel gedurende kortere tijd gezien. Ik zou het echter willen omdraaien: Gezien de lengte van het strand mag men van geluk spreken dat de vogel plaatstrouw bleek te zijn. Als voormalig twitcher (en gezien de relatief kleine mondiale populatie en het aantal gevallen in de WP) durf ik ook te stellen: je kan deze maar beter hebben ... Aan het einde van de dag konden ook minimaal 150 waarnemers dit met een gerust hart zeggen.
Enige discussie over de determinatie heb ik niet vernomen (anders dan van R. de B. te S., die de snavel wat zwaar vond (Roelof weet wel wie ik bedoel :-)). Wel geluiden dat mijn 'avondplaatjes' met een laagstaande zon in de rug de vogel wel erg bruin maakte, maar dat met goed ochtendlicht de vogel gewoon grijzig bleek te zijn, zoals men het zou verwachten en het zou moeten.

Nu nog een twitchbare Amerikaanse Zilver ...

Leon Edelaar

Thayers Meeuw (Jan van der Laan)
Thayers Meeuw Larus thayeri, Egmond aan Zee, 12 april 2015 (Jan van der Laan)

Thayers Meeuw (Maurits Martens)
Thayers Meeuw Larus thayeri, Egmond aan Zee, 12 april 2015 (Maurits Martens)

Zoeken maar ...
Deel van de groep meeuwen waartussen de Thayers zich bevond, Egmond aan Zee, 12 april 2015 (Arnoud B van den Berg)


Naschrift
Thayers Meeuw is een broedvogel van Arctisch Canada en een wintergast van met name de Amerikaanse westkust. Het is een zeldzame dwaalgast in Europa met waarnemingen in onder meer Ierland, Brittannië, Noorwegen, Denemarken, Spanje en IJsland. Afgelopen maart werd een vergelijkbare vogel gezien in North Yorkshire, Engeland, op minder dan 500 kilometer van Egmond (zie het laatste nummer van Dutch Birding voor een foto).

De herkenning van Thayers Meeuw kan lastig zijn vanwege diverse overeenkomsten met vooral Zilvermeeuw, Amerikaanse Zilvermeeuw, Beringmeeuw en Kumliens Meeuw. Daarnaast zijn sterke individuele variatie en hybridisatie extra complicerende factoren om rekening mee te houden. Diverse meeuwenexperts reageerden echter enthousiast (zoals in Leons verhaal vermeld); de vogel van Egmond laat een reeks kenmerken zien die uitwijst dat het waarschijnlijk een 'zuivere' Thayers betreft. Voor wie zich in deze materie wil verdiepen is op onder andere gull-research.org veel informatie beschikbaar.

Indien aanvaard door de CDNA is Thayers Meeuw een nieuwe soort voor de Nederlandse avifauna.

webredactie dutchbirding.nl

Discussie

Martijn Verdoes  ·  12 april 2015  20:40, gewijzigd 12 april 2015  20:43

"Diverse meeuwenexperts reageerden echter enthousiast; de vogel van Egmond laat een reeks kenmerken zien die uitwijst dat het waarschijnlijk een 'zuivere' Thayers betreft." Het is voor iedereen denk ik leerzaam om deze reeks kenmerken te delen. Uiteraard de felicitaties en dank aan Leon! Waanzinnige ontdekking!

Jan Hein van Steenis  ·  12 april 2015  21:45

Na het boek van KMO naast de foto's gelegd te hebben is de twijfel aan iets anders dan Thayers bij mij wel helemaal weg, maar ik ben natuurlijk absoluut geen expert.

Peter Adriaens  ·  12 april 2015  21:56

Kan het kleed nog even gecorrigeerd worden a.u.b.? Er is geen reden om bij deze vogel te spreken van 'eerste winterkleed', aangezien het kleed nog grotendeels juveniel is - wat op zich ook weer een kenmerk van de soort is.

Garry Bakker  ·  12 april 2015  22:15

Done, kijk daarvoor heb je nu meeuwenexperts nodig.

Ed van Boheemen  ·  12 april 2015  22:31

Vanmiddag schoven nog een stuk of 6 Duitse vogelaars aan. Nadat ze de vogel (net als ik) net gemist hadden, kopten ook zij hem omstreeks 15:50u in!

Arnoud B van den Berg  ·  12 april 2015  22:49, gewijzigd 13 april 2015  15:41

Als je WP reports van DB doorzoekt, kom je er maar c 20 tegen (meest in laatste jaren): Ireland (6+) Feb-Mar 1990, Feb-Mar 1998, Dec-Apr 98/99, Feb 2003, Jan-Feb 2012 & Dec 2013; Northern Ireland (2) March 1997, Jan-Feb 2012; Iceland (4+) Spring 2004, March 2005, Jan-Feb 2008, Feb 2012&2013; England (4) Nov 2010, Apr 2012, Dec 2014 & March 2015 Spain (1) longstayer Feb 2008 to March 2015 Denmark (1) Jan-Feb 2002 Faeroes (1-2) Mar 2009 (& Jan 2012?) Norway (1) Jan 2000

Garry Bakker  ·  12 april 2015  22:58

Leons eigen verhaal is toegevoegd!

Peter Adriaens  ·  12 april 2015  23:29

In Denemarken is er nog een tweede geval (april 2012) dat momenteel in behandeling is bij de zeldzaamhedencommissie. In IJsland werden deze winter nog eens twee exemplaren gefotografeerd.

Jan van der Laan  ·  13 april 2015  08:32

Mooi verhaal Leon! Dat je Vlievrienden niet reageerden: ik las jouw bericht (verzonden op 19:52 uur) pas om 20:18 en dat was voor mij te laat om Egmond te halen vanuit Alkmaar (reistijd c 15 minuten, parkeerplek vinden en dan rennen naar plek is nog eens c 10 minuten). De foto's zagen er spannend uit en Wim van Splunder reageerde om 20:37 uur al met "meer thayers dan kumliens op het eerste gezicht". Het is gelukkig allemaal goedgekomen. Alleen Sander zit nog op Obi.

Max Berlijn  ·  13 april 2015  10:28

Gefeliciteerd hoor, wat een vondst en doorzetting loont!!! Vroeg ik me laatst nog af waarom we geen goeie zeldzame meeuwen meer vinden wordt dat meteen afgestraft als je het vliegtuig in stapt om voor twee weken te vogelen in Florida en de Bahama's...

Gijsbert van der Bent  ·  13 april 2015  11:31

Hoi Leon. Top-ontdekking! Ook wel balen, want wat hadden wij die graag bij onze zandsuppletie ontdekt.... Nu we een beter zoekbeeld hebben (en wat meer durf na de eerste voor Nederland) heb je best kans dat er snel meer volgen. Overigens vind ik de snavel ook aan de stevige kant op sommige foto's. Met name op de wat minder scherpe foto's. Op de scherpe foto's is de snavel aardig 'snauty', wat-ie bij Thayers ook hoort te zijn.

Martijn Verdoes  ·  13 april 2015  12:04

Deze pagina is wellicht informatief wat betreft de determinatie: http://larusology.blogspo...

Jan van der Laan  ·  13 april 2015  14:18

@Gijs, Ik denk niet dat er snel meer zullen volgen. Dit is er eentje uit de 'Hors Categorie', zowel qua zeldzaamheid als herkenbaarheid.

Arnoud B van den Berg  ·  13 april 2015  15:18, gewijzigd 13 april 2015  19:49

NB: Leon heeft op 2 februari 2013 te IJmuiden vml ook de eerste Amerikaanse Zilver gefotografeerd (zie url-link in WP reports van DB 36 nr 1, 2014); moet nog worden uitgediept en ingediend.

Theo Admiraal  ·  13 april 2015  16:24

Hallo Leon. Complimenten voor je volharding. Er zullen maar weinig vogelaars zijn die in die groep van duizenden meeuwen zo'n zeldzaamheid ontdekken of die uberhaupt zin hebben om zo'n groep af te zoeken. Petje af!

Luuk Punt  ·  13 april 2015  21:04

Prachtig verhaal, Leon! Gefeliciteerd met je geweldige ontdekking!

Martijn Verdoes  ·  13 april 2015  21:14

Hier de link waar Arnoud naar refereert aangaande de potentiële Amerikaanse Zilvermeeuw van Leon: http://birdingfrontiers.c...

Garry Bakker  ·  13 april 2015  22:43

Vincent Legrand heeft een gigantische partij leuke foto's van de Thayers geschoten, zie HIER.

Max Berlijn  ·  14 april 2015  12:22, gewijzigd 14 april 2015  12:27

Als je die eerste foto linksboven ziet tussen die onv. Zilvers, ga je die dus nooooooit meer terugvinden, ongelooflijk dat dat jullie gelukt is zondag, de verschillen zijn toch wel erg subtiel. Hier http://145.87.237.125/doc... nog wat vogels uit Japan een maand eerder dan de NL vogel. Ik ben tot op heden nooit uit de twee gefotografeerde eerste winters gekomen.

Peter Adriaens  ·  14 april 2015  16:22

Hey Max, de eerste van die twee eerstejaars vogels (die naar het water staat te staren) is een Beringmeeuw. De tweede vogel is lastig zonder extra foto's maar lijkt me vooral veel met Vegameeuw te maken te hebben.

Max Berlijn  ·  15 april 2015  02:47, gewijzigd 15 april 2015  02:52

Okay, dank!!! En blijkbaar zit die er nog op een net iets andere http://waarneming.nl/waar... wat een knappe actie van Erik!

Leo JR Boon  ·  15 april 2015  13:21

Leon Bedankt!! Voor mij eindigde deze ellendige strandvakantie van Egmond aan de hell vandaag eindelijk!! Binnen een kwartier vond Roland Wantia de vogel terug net nadat ik een eeste winter Kleine Bur er in kopte. Met als toetje de adulte Kleine Bur! Goed werk!!

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?