WP Birding

De serie ´WP-Birding´ op de website wil aandacht besteden aan het vogels kijken in de Western Palearctic buiten Nederland. Weet je een nieuwe Europese hot-spot, ken je bloedstollende verhalen uit den vreemde, heb je een zinderende twitch gedaan of heb je gewoon tips en/of beeldmateriaal over interessante soorten in de WP? Stuur je verhaal dan op naar webredactie@dutchbirding.nl

Estaca de Bares, misschien wel Europa’s beste zeetrekplek

17 januari 2018  ·  Paul Gnodde  ·  9609 × bekeken

Voor een binnenlandvogelaar zoals ik is het een hele reis naar het meest westelijke stukje vaste land van Nederland (Westkapelle) en als dan de voorspelde noordwestenwind wat tegen valt, dan wordt het een lange dag. Begin oktober 2016 had ik daar eindelijk eens een geslaagde zeetrekdag. Dat smaakte naar meer! Maar waarom dan niet meteen naar het buitenland? Ik was bekend met Cap Gris Nez, maar ik wilde meer: grote pijlstormvogel, stormvogeltje, Wilsons stormvogeltje. Aan dat soort soorten zat ik te denken.

Van vogelvrienden had ik wel eens van de Bridges of Ross, Ierland gehoord. Ik herinnerde mij ook dat er een stukje op de DB-site had gestaan. Maar een tijdje googelen deed mij mijn eerste enthousiasme voor deze plek doen wegzakken. Pffff, veel regen, koud, geen hotels meer in de buurt en geen goedkope vluchten er naar toe. Wat dan? Ik ging verder zoeken op Internet en kwam de website van Estaca de Bares in NW-Spanje tegen. Wauw, dat zag er goed uit! En wat wordt daar veel gezien! En je kunt tot ver in het seizoen in je t-shirt vanaf de hoge rotsen over zee kijken!

Ik bestelde het boek “Las aves marinas de Estaca de Bares. Un diario personal.” van Antonio Sandoval Rey. Om het boek te kunnen lezen heb ik mij zelf Spaans geleerd het afgelopen jaar, maar dit terzijde.

Estaca de Bares is een kaap in zee en is het meest noordelijke stukje vasteland van Spanje. Het ligt in de provincie Galicië. Estaca de Bares ligt ongeveer anderhalf uur rijden vanaf O Coruña en zo’n twee uur vanaf Santiago de Compostella. Vanaf de eind jaren zestig van de vorige eeuw wordt hier naar zeevogels gekeken. Op een drukke dag kun je er wel tot 15 Spaanse vogelaars vinden. Ook is de plek goed bekend bij Scandinaviërs en Britten. Ook komen er dagjesmensen speciaal omdat het de noordelijkste plek van Spanje is. Gelukkig ligt de post waar vanaf de zeevogels het beste te zien zijn, ver weg van de toeristen. Een continue stroom van pijlstormvogels, jagers en jan-van-genten bepaalt het dagelijkse beeld, zo lees ik.

Zo begon ik in het voorjaar van dit jaar plannen te maken om een week naar Estaca de Bares te gaan. De eerste of tweede week van september leek mij goed. Er zijn twee hotels op de kaap zo lees ik op Internet. Het wat duurdere Hotel de Natureza Semáforo de Bares en het (veel) goedkopere, maar goede Hospedaje Portomar in het plaatsje Puerto de Bares. Alleen de wifi is in dit laatste hotel wat minimaal, maar het plaatselijke visrestaurant maakt veel goed. Met de auto is het van deze hotels 5 tot 10 minuten rijden naar de zeetrekpost.

Maar als ik er toch heen zou gaan, zou daar dan ook niet ergens een boot de zee opgaan om zeevogels te kijken? Even googlen leverde mij op dat er vanuit het plaatsje O Grove, net boven Portugal, maandelijks pelagischetochten georganiseerd worden met ‘chummen’ en al. Ik boekte meteen een plekje geboekt voor het weekend van 9 en 10 september.

En zo ben ik op 8 september 2017 vanaf Schiphol naar Santiago de Compostella gevlogen, via een overstap in Madrid (EUR 261,- retour). Ik had van te voren een auto gehuurd (EUR 151,- voor een week) en kreeg bij aankomst een gloednieuwe Opel Adam Rocks mee. In twee uurtjes reed ik naar O Grove en nam intrek in een betaalbare hostel. Intussen had ik via whatsapp van de organisatie van de pelagische tocht gehoord dat de trip verplaatst was naar zondag 10 september.

De organisatoren hadden de naam 'Pelágica de Sabine' aan deze boottocht gegeven, kenners weten dan om welke vogelsoort het gaat. In totaal zagen wij maar liefst 25 adulte vorkstaartmeeuwen, vaak op enige hoogte overvliegend en soms pal over het bootje heen. Dit bootje en ook de organisatie heet Chasula. Verder zagen we zo'n 50 grote pijlstormvogels, 4 Wilsons stormvogeltjes, ongeveer 30 stormvogeltjes en de nodige andere zeevogels. En dat alles op fotografeerbare afstand. Aan het einde van de lange dag, op de terugweg, werden de 12 vogelaars/vogelfotografen getrakteerd op heerlijke gekookte mossels, inktvis en patat en de nodige biertjes erbij! En dat allemaal voor slechts 85 euro. Na afloop stapte ik in de auto en reed in drie uur naar Estaca de Bares.

Op de boot (Paul Gnodde)

Zwartkopmeeuw Ichthyaetus melanocephalus (Paul Gnodde)

Kuifaalscholvers Phalacrocorax aristotetelis (Paul Gnodde)

Grote Pijlstormvogel Puffinus gravis (Paul Gnodde)

Kleine Jager Stercorarius parasiticus (Paul Gnodde)

Grote Pijlstormvogel Puffinus gravis (Paul Gnodde)

Stormvogeltje Hydrobates pelagicus (Paul Gnodde)

Wilsons Stormvogeltje Oceanites oceanicus (Paul Gnodde)

Grote Pijlstormvogel Puffinus gravis (Paul Gnodde)

Grote Jager Stercorarius skua (Paul Gnodde)

Grote Jager Stercorarius skua (Paul Gnodde)

Grauwe Pijlstormvogel Puffinus griseus (Paul Gnodde)

De autorit door het noordelijke deel van Galicië en een deel van Estaca de Bares gaat langs bossen volledig bestaand uit snelgroeiende eucalyptus bomen. In deze bossen hoor je geen enkel geluidje en zit geen enkele vogel. Rond de trektelpost heb je een meer Brits landschap met varens en braamstruiken. Hier zie je graszangers en Provençaalse grasmussen. En in de trektijd bij oostenwind goede kans op draaihalzen.

Ik nam mijn intrek in Hospedaje Portomar en de volgende dag moest ik even zoeken op welk plekje op deze lange kaap die Spaanse zeetrektellers nu zitten. Het is een beetje verborgen en daarmee buiten de loop van de toeristen. Vijf Spanjaarden aangevuld met twee Engelse heren, een Fransman en ik vonden elkaar die week in deze speciale tak van het vogelen. Onder hen ook Antonio Sandoval, een beetje de 'baas' van Estaca de Bares, omdat hij er dat prachtige boek over heeft geschreven en de sociale media bijhoudt van de zeetrek hier. Overigens een hele aardige man en een uiterst scherpe vogelaar! De basisvogel van de dag was de noordse pijlstormvogel, dus geen meeuwen op zee! Werkelijk een continue stroom 'noordse pijlen' trok die week door mijn kijkerbeeld. Ik trof het die week met het weer, want die kwam vrijwel elke dag uit de noordwestelijke hoek. Eerlijk gezegd kan het zelfs bij Estaca stilvallen met de zeevogeltrek; b.v. bij oostenwind.

Elke dag was het genieten. De beste dag was donderdag 14 september: 

- duizenden jan van genten
- duizenden noordse pijlstormvogels
- slechts 1 vale pijlstormvogel
- 4 grote pijlstormvogels
- 226 grauwe pijlstormvogels
- 350+ Kuhl's pijlstormvogels
- 1 Wilson's stormvogeltje
- 2 noordse stormvogels (zeer schaars hier en ver op zee)
- 8 kleinste jagers
- 207 kleine jagers
- 202 middelste jagers (minstens de helft 'lepels')
- 103 grote jagers
- 15 jagers onbekend
- 8 adulte vorkstaartmeeuwen (maar ver op zee)
- 25 rosse franjepoten

Voor de kwaliteit is de pelagische tocht een ‘must’. Voor de kwantiteit moet je weer bij Estaca de Bares zijn. De combinatie is een aanrader en makkelijk te organiseren.

Paul Gnodde

Stormvogeltje Hydrobates pelagicus (Paul Gnodde)

Grote Pijlstormvogel Puffinus gravis (Paul Gnodde)

Vorkstaartmeeuw Xema sabini (Paul Gnodde)

Noordse Pijlstormvogel Puffinus puffinus (Paul Gnodde)

Grote Pijlstormvogel Puffinus gravis (Paul Gnodde)

Jan-van-gent Morrus bassanus (Paul Gnodde)

Kuhls Pijlstormvogel Calonectris borealis (Paul Gnodde)

Stormvogeltje Hydrobates pelagicus (Paul Gnodde)

Vale Pijlstormvogel Puffinus mauretanicus (Paul Gnodde)

Vale Pijlstormvogel Puffinus mauretanicus (Paul Gnodde)

Discussie

Tjeerd Burger  ·  17 januari 2018  09:34

Mooi verhaal Paul! Bridges of Ross is overigens ook prima te doen. Wij zijn er begin augustus in 2014 geweest, met minstens even goede aantallen en prima weer. Goedkope vlucht naar Dublin, leuk vakantiehuisje in de buurt en een gezellige pub om de hoek. Ik zou het zo weer doen!

Maarten Wielstra  ·  17 januari 2018  13:44

Erg leuk verhaal en gedetailleerde reisinstructie. In het begin moest ik wel lachen omdat je een dag voor niets naar Westkapelle compenseert met spaans leren etc. Maar het is het allemaal waard geweest zo te lezen!

Jelle Scharringa  ·  17 januari 2018  14:29

dank Paul,

Nu weet ik, dat als de vrouw weer eens naar Santiago de Compostella wil, we in begin september moeten gaan. Zij naar het museum o.i.d, en ik naar de kaap!

Bert de Bruin  ·  17 januari 2018  19:54

Leuk, Paul. Ik heb de nodige Grote Pijlen, Kuhls Pijlen, Wilson's Stormvogeltjes en wat dies meer zij gezien, maar nog nooit een continue stroom Noordse Pijlen. Ik ga nog een keer naar Spanje en dan ook zeker hier naar toe!

Ben Wielstra  ·  18 januari 2018  06:18

Heel gaaf! Kwamen de jagers een beetje dicht langs?

Jan van der Laan  ·  18 januari 2018  07:36

Erg leuk Paul. Grote Pijl heb ik nog steeds niet en dit lijkt me de plek buiten Ierland.

Max Berlijn  ·  18 januari 2018  07:57, gewijzigd 18 januari 2018  08:01

Gaaf Paul, verrassend (?) dat Kleine Pijl er zo zeldzaam is. Die werden niet zo heel lang geleden toch regelmatig gezien vanaf die bekende ferry van zuid Engeland naar Spanje? Zelf koos ik voor Madeira (Porto Moniz seawatch en pelagische tochten met Madeira Wind Birds ) om deze soorten te zien. Soorttechnisch veel overeenkomsten alleen daar veel lagere aantallen.

David Marques  ·  20 januari 2018  18:04

Dear Paul, I think one picture above (Kleinste Jager Stercorarius longicaudus, Paul Gnodde) is mis-identified. It actually shows a Parasitic Jaeger Stercorarius parasiticus, as can be seen from the small black beak tip covering less than half of the beak, the beak narrowing towards the tip and the prominent pale primary tips despite being a dark morph juvenile.

Garry Bakker  ·  20 januari 2018  19:42

Dear David, thanks for your remarks. Wrong caption has been changed. Regards, Garry Bakker (editor). 

Jan Hein van Steenis  ·  23 januari 2018  10:00

Ik heb ook wel eens naar de kaart van NW-Spanje gekeken en me afgevraagd wat nu de beste plekken zouden zijn. Ik had eigenlijk eerder aan de westkust gedacht (waar O Grove ligt), maar aan de noordkust heb je natuurlijk altijd goed licht en de (generaliserend) zuidwestelijke trekrichting zou alles tegen de kust aan moeten duwen.

Rinse van der Vliet  ·  23 januari 2018  10:44, gewijzigd 23 januari 2018  10:46

Cabo Finisterre is een van oudsher bekende goede locatie. Zie bijv.

Meer recent wordt er ook bij Peniche (Portugal) naar zeevogels gekeken.




Paul Gnodde  ·  23 januari 2018  20:36

@ Jan Hein, de Spanjaarden die ik sprak op Estaca kwamen uit verschillende delen van Galicië en allen zeiden dat Estaca de Bares 'es el mejor lugar para observar las aves marinas'.

@Ben, de jagers komen niet echt dichtbij, maar zijn goed te zien en op naam te brengen. Omdat je zo hoog zit op de rotsen kun je een gigantisch stuk zee zien en kijk je veel zeevogels a.h.w. op de rug.

Voor een goed beeld van de aantallen per soort per maand, verwijs ik naar het boek Las aves marinas de Estaca de Bares van Antonio Sandoval. 

Maarten Platteeuw  ·  6 januari 2020  18:49

Inderdaad is, bij noordwestelijke wind, Estaca de Bares met groot verschil de beste zeetrekpost van Spanje. Aantallen Grote Pijlen daar zijn onvergelijkbaar met welke andere Europese telpost dan ook, vaak tot enkele 100en per dag. Pterodroma sp. worden ieder jaar gezien en de twee meest frequente tellers aldaar, Ricardo Hevia Barcon en Antonio Sandoval Rey, hebben ieder al meer dan 30 exemplaren hiervan gezien. Ook Zuidpooljager, Bruine Gent en Roodsnavelkeerkringvogel zijn meer dan eens gezien. Zelf zag ik ooit eens bijna 1000 Rosse Franjepoten op een dag. Adulte Kleinste en Middelste Jagers komen in groepen voorbij. Maar inderdaad, berg je met oosten- of zuidoostenwind...

groeten,

Maarten Platteeuw


Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?