Recensies

Van baksteen naar ... De Leica Ultravid HD Plus

18 april 2015  ·  15005 × bekeken

Onlangs kreeg ik de kans om een kijker uit de nieuwste lijn van Leica uit te proberen, die ik te leen had gekregen. En wat is nou een betere manier om een kijker te testen dan tijdens één van de meest intensieve en uitdagende vogelevenementen die de vogelaarskalender kent: de Champions of the Flyway in Israël? Dit is een woestijn-Big Day die wordt voorafgegaan door bijna een week lang keihard vogelen, waar ik (samen met collega-Dutch Knights Marc Guyt en Martijn Verdoes) aan heb deelgenomen. Mijn ervaringen met deze kijker (ik gebruikte de 10x42) wil ik graag met jullie delen. Zelf heb ik sinds 1997 de Leica Trinovid 10x42 BN (ook wel bijgenaamd 'de baksteen'), dus zal ik de nieuwe kijker vooral daarmee vergelijken. De overige vergelijkbare kijkers in het topsegment (de Swarovski 10 x 42 EL SV en de Zeiss 10 x 42 Victory SF) heb ik niet direct in het veld kunnen testen, maar wel onder meer gecontroleerde omstandigheden. Verschillen met deze kijkers zal ik (voor zover aanwezig of relevant) ook kort aanstippen.

Om te beginnen valt op dat de HD Plus behoorlijk licht is. Sterker nog: hij bleef gewoon drijven in de Dode Zee! Mijn oude Trinovid weegt bijna een kilo, dus dan is de 750 gram van de HD Plus werkelijk een verademing. Dit is niet onbelangrijk bij lange dagen in het veld; met de Trinovid begon ik al last van mijn nek te krijgen na een dag vogelen. De equivalenten van Swarovski en Zeiss wegen overigens resp. 800 en 790 gram.
Door een verbeterde gewichtsverdeling ligt de HD Plus ook beter in de hand dan 'de baksteen'. Daarnaast is de HD Plus van de drie topmerken het meest compact, en met afmetingen van 14,5 x 12 cm (lengte x breedte) is hij toch net wat kleiner dan de Zeiss (17 x 12) en de Swarovski (16 x 12). Een rubber coating zorgt voor dezelfde robuuste grip als bekend van de vorige Leica-modellen. Het is daarmee bijna alsof de kijker aan je handen plakt, maar wel op een positieve manier; het voelt prettig aan.

Net als de Basalttapuit is de Leica Ultravid HD Plus perfect aangepast aan dit biotoop.Net als de Basalttapuit is de Leica Ultravid HD Plus perfect aangepast aan dit biotoop (Gert Ottens).

Optisch gezien is de HD Plus flink verbeterd ten opzichte van de Trinovid, en ook ten opzichte van de overige - vergelijkbare - modellen die Leica de afgelopen jaren heeft geproduceerd (die ik allemaal heb geprobeerd). Zo is bijvoorbeeld (en vooral) de lichttransmissie aanzienlijk verbeterd, door gebruik van nieuwe coatingmethoden en prisma's. Dit zorgt er niet alleen voor dat de helderheid beter is geworden, maar ook dat kleurechtheid en contrastweergave er flink op vooruit zijn gegaan. Verschillen met de andere topkijkers zijn - in mijn ogen, want het beoordelen van optiek vind ik toch wel een persoonlijke kwestie - echter minimaal. Swarovski heeft bijvoorbeeld een extra lens aangebracht om de bolling uit het beeld te halen, en daarmee de randonscherpte te minimaliseren, maar dat zorgt naar mijn mening ook voor een onrustig beeld bij het volgen van bewegende vogels en ik vind de EL iets minder helder dan de andere twee topkijkers. Leica en Zeiss zijn in dat opzicht iets beter vergelijkbaar en doen eigenlijk niet voor elkaar onder; beide met een bijzonder scherp beeld en minimale randonscherpte. Mogelijk dat een computer en geavanceerde apparatuur duidelijker verschillen laat zien, maar het gaat erom wat je hier in het veld van ziet en dan zijn de verschillen in de top - zoals gezegd - erg klein.

Wat de lenzen aangaat is het handig dat deze zijn uitgevoerd met een waterafstotende coating. Ik heb het niet getest bij Swarovski of Zeiss, maar bij de HD Plus zie je dat water op de lenzen snel druppels vormt en van de lens afloopt. Ik heb natuurlijk geen druppel regen gezien in Israël, maar ik kan me voorstellen dat dit handig is bij mistig of regenachtig weer in ons land (of elders).

Onder de meest extreme omstandigheden blijft de Leica Ultravid HD Plus presteren.
Onder de meest extreme omstandigheden blijft de Leica Ultravid HD Plus presteren (Gert Ottens).

Tijdens de week in Israël wisselden de omstandigheden zich af van zeer warme dagen met strakblauwe luchten, en bijzonder hard licht, tot zwaar bewolkte momenten. En natuurlijk waren de eerste en laatste uren van de dag bepalend tijdens (maar ook voorafgaand aan) de Big Day. Onder al deze omstandigheden deed de HD Plus het beter dan mijn eigen kijker; het beeld was en bleef scherp en kleurecht. En op de één of andere manier waren de subtiele verschillen tussen bijvoorbeeld Woestijnleeuwerik en Rosse Woestijnleeuwerik (onder een brandende woestijnzon) en voorbij knallende ringtail-kiekendieven duidelijker zichtbaar dan mijn ogen tot-dan-toe gewend waren.
Het zal weer wennen worden; mijn oude vertrouwde Trinovid ...

De minimaal instelbare afstand waarop het beeld nog scherp is, is volgens Leica ongeveer 3 m. Maar blijkbaar is dat iets wat per gebruiker verschilt (?), want het lukte mij om vanaf 2,5 m. nog te focussen. De Zeiss en Swarovski doen het wat dat betreft beter, beide met een minimale scherpstelafstand van ca. 1,5 meter. Wanneer men, zoals ik, echter niet (of nauwelijks) naar vlinders of libellen kijkt doet dat er wellicht niet zozeer toe. Want een vogel op anderhalve meter is òf dood óf een escape ... Scherpstellen verloopt trouwens opvallend soepel, zeker in vergelijk met mijn oude kijker.

Tijdens het laatste licht over Eilat Mountains, waren de roofvogels nog lang op naam te brengen.
Tijdens het laatste licht over Eilat Mountains, waren de roofvogels nog lang op naam te brengen (Gert Ottens).

De rand van de oculairs kan in twee standen worden gebracht; brilgebruikers zullen deze niet uittrekken, terwijl er voor de maximale stand (16 mm. hoog) nog een tussenstand zit. Meer standen lijken mij persoonlijk niet nodig. De kijker wordt geleverd in een draagtas, die waarschijnlijk maar door weinig vogelaars gebruikt zal worden in het veld (ik doe er in ieder geval niets mee) en met een comfortabele, zachte draagriem (nog een verschil met de oude Trinovid). Deze laatste zaken doen er natuurlijk niet zo veel toe, maar als je toch veel geld uitgeeft aan een goede kijker, dan moeten de accessoires natuurlijk ook goed zijn.

Dat brengt me bij de prijs, ook geen onbelangrijke factor. Deze verschilt echter nogal per aanbieder. Een zoektocht op het wereldwijde web levert een behoorlijke variatie op, die voor de Ultravid zo rond de € 2.100 ligt. De andere twee toppers zijn gemiddeld net iets duurder dan de Leica, maar voor alle drie geldt dat ze in dezelfde prijsklasse vallen en dat goede prijzen makkelijk te vinden zijn.

Voor meer (technische) informatie over de Ultravid HD Plus-kijkers zie hier.

Gert Ottens

Discussie

John van der Woude  ·  19 april 2015  18:42, gewijzigd 24 april 2015  16:21

Interessant om te lezen dat het verschil tussen de HD+ en de HD verwaarloosbaar is [maar dit is inmiddels gecorrigeerd, zie discussie hieronder]. Ik heb mijn ouwe trouwe Leica Ultravid HD 10x42 namelijk al een aantal keren in het veld (!) kunnen vergelijken met de nieuwe Zeiss Victory SF 10x42 van een vriend van ons. Ik ben nog steeds heel blij met mijn Ultravid HD maar ik moet als Leica-fan helaas bekennen dat ik die nieuwe Zeiss beter vind. Scherper en briljanter. Toch moet ik dan ook maar eens mijn HD met de nieuwe HD+ vergelijken.

John van der Woude  ·  19 april 2015  20:16

Inmiddels begrijp ik dat het vooral de toepassing van een nieuw soort glas (Schott) is dat de Zeiss optisch beter maakt. Maar dat nieuwe glas wordt ook toegepast in de nieuwe Leica Ultravid HD Plus. Dan kan het verschil tussen de HD en de HD Plus toch niet verwaarloosbaar zijn?

Jan Hein van Steenis  ·  19 april 2015  22:54

Dichtbij kijken lukt inderdaad niet met mijn baksteen, maar zou voor een nieuwe kijker een "must-have" zijn. Na de fraaie, maar te vaak defecte nieuwe Leicatelescoop te hebben verruild voor een (tweedehands) Swarovski gaat een nieuwe verrekijker dus ook van een ander merk zijn (als ik er met mijn bril mee overweg kan).

Gert Ottens  ·  20 april 2015  08:57

@John: Bedankt voor je reactie. Dat de HD+ en de Zeiss (in mijn ogen, het blijft een persoonlijke kwestie) van dezelfde kwaliteit zijn zou dus kunnen komen door het gebruik van dat Schott-glas. Wat dat glas verder inhoudt weet ik ook niet, maar men zou dus inderdaad een verschil verwachten tussen de HD en de HD+. Eerlijk gezegd is het inmiddels wel een tijdje geleden dat ik door een HD heb gekeken (en de + was toen nog niet uit), dus ik zal ze nog eens direct vergelijken.

Gert Ottens  ·  20 april 2015  09:02

@Jan Hein: Jammer van die telescoop. Ik heb zelf een (alweer mijn tweede) Apo Televid 77 en niet te klagen gehad. Mijn eerste Televid brak namelijk eens in tweeen (na hard te zijn gevallen), maar dat werd door (de importeur van) Leica toen goed opgelost.

Jan Hein van Steenis  ·  20 april 2015  09:10

Ik zou zo weer een Leicatelescoop kopen als ze hem wat robuuster zouden maken...

Gert Ottens  ·  20 april 2015  13:34, gewijzigd 20 april 2015  13:35

Ha John, Het lijkt nu inderdaad dat er bijna geen verschillen zijn tussen de HD en de HD+, terwijl die er juist wel degelijk zijn. Anders had Leica deze verbetering niet hoeven uitbrengen. Ik ben in de omstandigheid dat ik de twee types nog eens heb kunnen vergelijken. Het gaat vooral om verbeteringen die in “het hart van het optisch systeem” zijn doorgevoerd; een nieuw prisma van Schott HT-glas (net als bij Zeiss, zoals al gezegd), dat echt een enorme verbetering is en samen met de nieuw ontwikkelde plasmacoating voor een veel hogere lichttransmissie zorgt. Hierdoor zijn ook de randonscherpte en de helderheid van het beeld verbeterd. Kortom: De HD+ is wel degelijk beter dan zijn voorganger!

Gert Ottens  ·  21 april 2015  11:25

Naar aanleiding van het commentaar, en nieuw 'onderzoek', heb ik bovenstaande tekst aan laten passen waar het gaat om de verschillen tussen de HD en de HD+.

Guido Meeuwissen  ·  22 april 2015  18:58

Heel boeiend om bovenstaande reacties te lezen m.b.t. de Leica kijker Ultravid HD. Wat me hierbij opvalt dat er weinig gerept wordt over de zwakke constructie van de oculairs van de Leica kijkers en telescopen. Dit vind ik een enorm minpunt bij Leica. Voor brillendragers kunnen de oculairhulzen in en uit getrokken worden. Bij Leica werkt dit treksysteem met een geleiding van kogeltjes. Zoals iedereen kan aanvoelen gaat dit na verloop van jaren natuurlijk slijten. Dientengevolge hangt zowel het oculair van mijn Trinovid 10x42BA als de Leica telescoop van plakband aan elkaar. Wat dat betreft is het behelpen met Leica. optisch prima, maar mechanisch gebrekkig. Het is te hopen dat voor de Ultravid HD een beter oculair is ontwikkeld. Wie heeft hierover wat meer informatie?

Erik van Bogaert  ·  23 april 2015  02:42

Guido, welke telescoop is dit van leica ?, en heb je alleen deze ervaring met de trinovid kijker ? Bij deze waren de hulzen niet zelf verwijderbaar denk ik ? dit is bij de ultravids wel het geval dus ook bij de HD ? Ik neem dus aan dat het ontwerp wel zal aangepast sinds de trinovid BA serie .

Gert Ottens  ·  23 april 2015  09:36, gewijzigd 23 april 2015  09:37

Guido, ik heb mijn 10x42 BA (niet BN zoals hierboven abusievelijk wordt vermeld) sinds 1997 en er nog nooit enige issues mee gehad, zeker niet wat jij beschrijft (terwijl ik die oculairrand voortdurend uittrek en terugdraai). Mijn ervaring is juist dat het robuuste kijkers zijn. Mijn APO-Televid is 15 jaar oud, en die kreeg vorig jaar wel dit probleem. Ik ging toen met het oculair naar de winkel van Vogelbescherming en daar was het in 5 minuten geregeld (zonder kosten), het uittrekken en terugdraaien van de oculairrand gaat weer soepel. Hoe dat bij de HD+ zit weet ik niet (ik heb hem daarvoor niet lang genoeg kunnen testen).

John van der Woude  ·  24 april 2015  16:31

Wat betreft de robuustheid van de Leica kijkers (vraag van Guido): ik heb als brildrager noch bij mijn Trinovids noch bij mijn Ultravid HD ooit problemen gehad met het uittrekken van de hulzen, en ook niet bij de APO-Televid telescoop. Ik moet al teruggaan naar de tijd van de groene Leica met de slappe rubberen oculairhulzen dat die sleten, maar dat was dus nog van voor de Trinovids, erg lang geleden dus. In die tijd waren dat trouwens de beste kijkers voor brildragers, als ik me goed herinner.

Guido Meeuwissen  ·  24 april 2015  18:21

Dank voor jullie reacties op mijn Leica-problemen.bIk heb inmiddels wel geleerd me te behelpen. De occulairhulzen van mijn Leica Trinovid 10x42 zitten muurvast, maar met enig geweld kan ik ze nog uittrekken. Ik laat het maar zo, want de kijker voldoet verder prima, ondanks zijn gewicht. Bij het zoomoculair van de Leica Televid telescoop zijn wat kogeltjes verdwenen uit het draaimechanisme. Deze huls heb ik met tape vast gezet en dat werkt prima. Toch blijf ik het zwak punt vinden dat deze dure kijkers zulke mankementen krijgen. De winkel in Groningen waar ik 12 jaar geleden de kijkers heb ik gekocht is vrij snel failliet gegaan. Dat was wel onhandig.

Kees (C.J.G.) Scharringa  ·  28 april 2015  07:25

Helaas ben ik nog niet verder gekomen dan de Ultravid 10x42 zonder HD (mijn vierde Leica). Het probleem met de oculairhulzen is vrij eenvoudig op te lossen. In de uiterste stand kun je de hulzen rechtstandig omhoog en dus los trekken. Het gebied rond de kogeltjes en de binnenkant van de huls inclusief de geleiderail goed schoonmaken (oude tandenborstel doet wonderen). Daarna geleiderail met grafiet insmeren. Ik gebruik hiervoor een grafietbusje voor sloten en een wattenstaafje. De hulzen weer voorzichtig opbrengen en het glijdt weer soepel. Het opbrengen moet je wel met tact doen. Bij mij zit er in een van de hulzen een scheurtje, wat verder geen probleem oplevert.

Davy Bosman  ·  20 mei 2015  08:34, gewijzigd 20 mei 2015  08:45

Zelf heb ik een leica BN 10 x 50 en die begint ietwat te verslijten na intens misbruik. Bij de aankoop van een eventuele nieuwe verrekijker zit ik al jaren te twijfelen tussen een swarovski en een leica. Ik neigde naar de Swarovision, maar hier lees ik nu over die Zeis Victory SF 10 x 42 en ben eigenlijk wel gecharmeerd. Hij doorstaat de test met de swarovision met vlag en wimpel (zie deze review en ook hier en scroll naar beneden: http://www.birdwatching.c...) en is ook zo'n 4 à 500 € goedkoper, toch?? Zijn er mensen die nog meer goeds of misschien slecths te vertellen hebben over deze verrekijker. Je hoort er zo weinig van of ik hoor er toch weinig van?

Max Berlijn  ·  20 mei 2015  22:47

Is die Zeiss echt goedkoper?, dacht het niet hoor, in tegendeel. Wel leuk zo'n test, in het veld hoorde ik wel dat er problemen waren met de eyecubs, het rubber aan de buitenkant los liet en dat levering vooralsnog een probleem is. Zullen kinderziektes zijn natuurlijk.

Davy Bosman  ·  21 mei 2015  09:18

Ok! Bedankt Max.

Gijsbert van der Bent  ·  21 mei 2015  12:02

Zeiss heeft gewoon schaamteloos een Swarovski nagemaakt. Ziet er precies hetzelfde uit!

David Bowman  ·  10 juli 2015  16:37

Sorry for posting in English! Is it possible to get an English translation of this review? Cheers David

Gert Ottens  ·  10 juli 2015  22:08

Hi David, I was going to write the review in English as well. But it will take another two weeks or so.

Ton Eggenhuizen  ·  26 juli 2016  16:09, gewijzigd 26 juli 2016  16:10

heb ooit zo een oculairhuls van mijn leica gebroken. Weet niet hoe het kwam. Baksteen opgestuurd en Leica toonde zich niet de beste serviceverlener. Reparatie was godsgruwelijk duur omdat ze perse het serienummer in de huls moesten graveren en bovendien vonden dat ik er grof mee om was gegaan. Ook waren ze van mening dat hij opnieuw gesteld moest worden (wat volgens mij niet nodig was. Kijken ging immers verder prima). Na wat heen-en-weer gemail en het in stelling brengen van een batterij aan argumenten bleek de reparatie (inclusief serienummer) voor veel minder te kunnen. Het stellen hebben ze niet uitgevoerd. Heb vervolgens anderen door mijn kijker laten kijken (het kon immers ook aan mijn ogen liggen) en die hadden geen probleem met de "niet-gecorrigeerde" kijker.

Nu loop ik met een zeiss-nekband aan mijn leica omdat die niet alleen veel lekkerder draagt, maar ook nog eens een flink stuk goedkoper was. Hoop nog lang met deze baksteen rond te lopen, maar een volgende kijker zal niet snel een leica wezen.

John van der Woude  ·  22 augustus 2016  10:44

Was dit weekend (aug. 2016) op de Birdfair in Engeland en daar was de wereldprimeur van de nieuwste Leica kijker. Het is een nieuwe lijn, de Noctivid (10x42, ook als 8x42), en ik kon hem daar direct aan de rand van een moeras vergelijken met mijn Leica Ultravid HD 10x42. Ik zag het verschil onmiddelijk: de Noctivid is duidelijk scherper en briljanter.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?