DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Dwerguil in Oostermaet

16 december 2013  ·  22321 × bekeken


Dinsdag 10 december
Dinsdag is mijn vaste vrije dag (ook wel papadag). De kinderen zitten inmiddels allemaal al een tijdje op school en onder schooltijd neem ik het er soms even van en ga dan lekker vogelen in de omgeving van Deventer. Op 10 dec 2013 was het prachtig zonnig weer en ben ik na Marijke (7) om 13.00 uur op het schoolplein te hebben afgezet, doorgefietst naar het Oostermaet bij Lettele. Niet echt een spannend gebied maar ik hoopte op kruisbekken die middag. Omdat ik uit ervaring weet dat het erg rustig kan zijn met vogels in het bos, had ik ook mijn fototoestel meegenomen zodat ik nog wat leuke plaatjes kon maken. De wandeling leverde inderdaad niet heel veel op: een mannetje goudvink, kuifmezen en overvliegende kruisbekken die niet wilden gaan zitten.
Tegen het eind van de wandeling om 14.30 uur, hoorde ik weer een kruisbekachtig geluid maar veel lager. Ik liep een zijpad in om te gaan zoeken, wat erg lastig is als je 1 doof oor hebt en geen geluiden kunt lokaliseren... Het geluid werd zwakker dus ik moest de vogels voorbij gelopen zijn, draai me dus om en denk bovenin een hoge spar een kruisbek te zien zitten. Maar de vogel leek in de kijker totaal niet op een kruisbek: bruin van boven, wit van onder met bruine streepjes. Ik keek nog een keer en zag hem draaien met z'n kop en even later ook zich krabben met z'n poot. Het leek wel een dwerguil! Ik kon het niet geloven en ik kon het eigenlijk ook niet heel goed zien doordat de vogel op circa 15 m hoogte zat, helemaal in de top. Ik had eigenlijk geen tijd meer want ik moest nog een stuk fietsen en om 15.00 uur op het schoolplein zijn. Ik maakte snel twee foto's met een eenvoudige hybride camera met zoomlens en begon naar de fiets te lopen.

1Dwerguil Glaucidium passerinum Eurasian Pygmy Owl, Luttele 10 december 2013 (Mathijs Oosterhuis)

Onder het lopen belde ik met Jacob Bosma, mijn zwager uit Groningen die goed thuis is op waarneming.nl en ook een Dutchbird alert kon versturen. Jacob bevestigde de witte onderdelen van de dwerguil en noteerde enkele gegevens over de locatie en de waarneming. Om 15.00 uur werd via de whatsapp groep Groningen het volgende Dutch bird alert bericht doorgestuurd door Sander Bot: Jacob Bosma meldt via whatsapp groep Groningen dat zijn zwager een 'zeer waarschijnlijke' dwerguil heeft gezien in Oostermaat achter Lattele. Hoog in een sparrenbos, alarmerende merels ed. Hij voert de waarneming straks in op wrn.nl, inclusief plekinfo, maar moet eerst de kinders van school halen, dus nu alvast een piepje.
Behoorlijk opgewonden stond ik inmiddels op het schoolplein. Marijke wilde spelen met een vriendinnetje bij ons thuis, mijn vrouw was aan het werk en had de auto. Ik kon alleen zo snel mogelijk de waarneming met foto's invoeren op waarneming.nl en maar hopen dat de vogel snel door anderen werd teruggevonden. Om 15.30 uur lukte het na wat zoekwerk naar mijn inlogcode (ik zet nooit wat op waarneming.nl) en telefonische assistentie van Jacob om boven op zolder achter de pc de waarneming in te voeren als mogelijke dwerguil met twee hele vage foto's. Beneden werd door de meiden leuk gespeeld dus ik kon de ontwikkelingen op het forum van waarneming.nl achter de pc blijven volgen. De foto's vonden sommigen als snel overtuigend en ik mocht het vraagteken bij de waarneming weghalen. Anderen twijfelden nog of het er echt een was. 16.02 uur: de eerste vogelaars zijn ter plaatse, veel alarmerende zangvogels, nog geen uil. Maar om 16.32 uur komt het bericht IN BEELD!! Daan Drukker vindt hem terug. Circa 12 vogelaars zien de vogel nog voor het donker wordt maar ik zit met gemengde gevoelens thuis; blij dat de vogel terug is gevonden, maar wat was ik graag ook in het bos geweest (in plaats van thuis). Wel snel even mijn afspraak van de volgende ochtend verzet zodat ik de dag erna kon gaan zoeken met waarschijnlijk vele anderen.
's Avonds felicitaties van verschillende vogelaars: Klaas, Embert, Harm, Harold, David, velen leefden mee.

Woensdag 11 december
Om 8 uur rijd ik naar het Oostermaet en loop naar de plek waar ik op dinsdag het uiltje heb ontdekt. Het is nog schemerig maar toch zijn er al zeker 20 vogelaars die een beetje stil en zenuwachtig heen en weer lopen. Het is waterkoud en mistig en er wordt niks gezien... Ik loop samen met Harm verschillende rondjes door het bos maar vind ook niks. Gelukkig nog wel een mooie groep kruisbekken waaronder twee grote, alhoewel anderen daar weer aan twijfelden. Harm houd het om 10 uur voor gezien en gaat thuis nog wat doen. Ik moet uiterlijk om 11 uur weg om mijn afspraak in Almelo te halen. Tegen half 11 heb ik het eigenlijk wel gehad, ik ben behoorlijk verkleumd en geloof er eigenlijk niet meer in. Ik neem me zelf voor nog een keer het pad af te lopen waar ik de dwerguil heb ontdekt en dan door te lopen naar de auto. Op dat moment hoor ik opeens "piep piep piep" "hij wordt gezien" Mensen beginnen massaal te rennen in 1 richting. Ik ren met ze mee, met telescoop, verrekijker en fototoestel. 100 m verder is de vogel teruggevonden, op circa 3 meter hoog in een dun sparretje vlak langs het pad. Het is eerst nog zoeken (wat kijk je er makkelijk overheen, een bruin bolletje zo groot als een spreeuw) maar wat een mooi beestje als je hem goed in je kijker hebt. En wat een ontlading in de groep vogelaars, klikkende fototoestellen, gekreun en mensen die elkaar de hand schudden.

2
Dwerguil Glaucidium passerinum Eurasian Pygmy Owl, Luttele 11 december 2013 (Jaap Denee)

De vogel vliegt een boom verder en weer is het even zoeken. Volg de stam omhoog en dan krijg je hem in beeld en meer van dat soort tips hoor ik om me heen. En weer vliegt het uiltje wat verder naar achteren het bos in. Gelukkig heb ik mijn telescoop en sta ik op een goede plek. Ik kan hem prachtig in beeld krijgen. Alles kan ik zien, de witte stipjes op de rug, het staartje, het draaien met z'n kop en de prachtige gele oogringen. Fantastisch! Verschillende vogelaars maken nog gebruik van mijn telescoop en dan loop ik met een zeer tevreden gevoel terug naar de auto en kom uiteindelijk precies op tijd op m'n werk in Almelo.

Mathijs Oosterhuis

Voor mensen die nog geinteresseerd zijn in een aandenken/T-shirt (ook in combinatie met de Sperweruil) kunnen terecht op onze webshop:
http://www.dutchbirding.nl/shop.php

3
Soms nog niet eenvoudig de vogel goed in beeld te krijgen ... (Willem Wind)

Discussie

Vincent Hart  ·  13 december 2013  19:40

Bedankt Mathijs - en Jaap Hennevanger voor het straffe terugvinden op woensdag!

Willem Wind  ·  13 december 2013  20:51

Gave vogel en sterke ontdekking Mathijs! (@redactie: laatste foto is van mijn hand...)

Rene Alma  ·  13 december 2013  21:59

Mathijs bedankt voor deze mooie ontdekking! Wie vond de vogel 's middags terug om 16.20 uur? Die persoon krijgt bij deze ook een bedankje.......

Daan Drukker  ·  14 december 2013  14:08

Mooi verhaal en wat een gave ontdekking! Gefeliciteerd!

Arnoud B van den Berg  ·  14 december 2013  22:08

Was de vogel in Lettele? Ik lees hier Luttele en Oostermaet.

Jan Hein van Steenis  ·  14 december 2013  23:30

De plaats heet Lettele, het gebied heet (Het) Oostermaet.

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?