DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Dutch Birding Jaaroverzicht 2018

31 december 2018  ·  Wietze Janse, Arnoud B van den Berg & Garry Bakker  ·  9795 × bekeken

Het is een rustig jaar, horen we regelmatig verzuchten. Terugkijkend kunnen we toch zeggen dat 2018 weer een jaar was met veel soorten. Het voorjaar wat beter dan het nogal rustige najaar.
Er werden dit jaar c 385 soorten gemeld. Het is echter niet zeker dat ze allemaal de toets der kritiek zullen doorstaan.
Indien aanvaard zijn er drie nieuwe soorten: Sporenkievit, Oostelijke Gele Kwikstaart en Grijswangdwerglijster.
Verder was het ook een jaar voor soorten die al lange tijd (10 jaar of nog veel langer) niet waren gezien ('inhalers'), zoals eerst twitchbare Kuhls Pijlstormvogel, Bastaardarend, 5e Balkanbergfluiter, Kleine Zwartkop, 3e twitchbare Roodoogvireo, 7e en 8e Cirlgors en Notenkraker.

Opmerkingen vooraf:
- via de hyperlinks zijn achterliggende verhalen na te lezen;
- veel waarnemingen zijn nog niet beoordeeld door de CDNA; als ze hier worden genoemd impliceert dat dus niet dat ze zullen worden aanvaard en bovendien kan de eerste of laatste waarnemingsdatum afwijken.

Notenkraker Nucifraga caryocatactes Spotted Nutcracker, Wageningen GE, 14 november 2018 (Wietze Janse)

Toeschouwers en fotografen bij de Koningseider, Texel NH (Leo Heemskerk)

Soorten als de Roodhalsgans, Zwarte Rotgans en Witbuikrotgans worden tegenwoordig elke winter met regelmaat gemeld, zowel enkele exemplaren als kleine groepjes, vooral langs de Waddenkusten (Friese eilanden, Texel NH, Wieringen NH) en op Schouwen-Duivenland ZL. Taigarietgans was ook dit jaar zeldzaam en moeilijk te herkennen; er waren enkele meldingen in Drenthe, Groningen en Noord-Holland. Een ongeringde Ross’ Gans verbleef eerst bij Reeuwijk ZH, dan bij Culemborg GL en later bij Elburg/Kampen OV en daarna pendelde hij tot 23 mei tussen Noord-Holland en Friesland, steeds vergezeld door Grauwe Ganzen. Mogelijk dezelfde ongeringde vogel dook in juli op bij Zevenhuizen ZH en verhuisde in augustus naar Strijen ZH. Vanaf september doken op 10 locaties (mogelijk) ongeringde Ross' Ganzen op in de Bantpolder FR (drie), Lexmond ZH, Ezumakeeg FR (twee), Maarssen UT, Nieuwkoop ZH en De Onlanden DR (drie). Ook geringde en uit gevangenschap afkomstige exemplaren werden gemeld. Dwergganzen van Zweeds Lapland verschenen zoals elke winter afwisselend op twee traditionele plekken bij Strijen ZH (maximaal 32) en Petten NH (ook maximaal 32). Een nieuwe plek met maximaal 28 was de Klaverpolder bij Moerdijk NB, niet ver van Strijen. Een op 3 november in Limburg geschoten exemplaar haalde het landelijke nieuws en zorgde voor veel discussie over de ganzenjacht. Er werden ook elders exemplaren gezien, zoals op 20 januari in Wieringermeer NH, die mogelijk uit andere populaties dan de Zweedse afkomstig zijn.

Ross' Gans Anser rossii Ross's Goose, Wieringermeer NH, 12 mei 2018 (Fred Visscher)

Dwerggans Anser erythropus Lesser White-fronted Goos, Petten NH, 8 maart 2018 (Eric Menkveld)

Blauwvleugeltalingen werden dit jaar gemeld op 4-5 mei bij Eerste Exloërmond DR en van 6-11 mei bij Twisk NH. Een hybride Slobeend x Blauwvleugeltaling zwom op 25-26 maart bij Woerden UT; een dergelijke hybride was eenmaal eerder aanvaard. Een mannetje Amerikaanse Smient verbleef op 8-10 februari en van 28 februari tot 26 maart in de polders tussen Katwijk en Wassenaar ZH en vanaf 24 december een exemplaar bij Harlingen FR. Tegenwoordig wordt elk jaar een klein aantal Amerikaanse Wintertalingen opgemerkt; dit jaar waren er onder meer waarnemingen bij Ezumakeeg FR, Biesbosch ZH/NB, Terschelling FR en Warmond ZH. Een Marmereend zwom op 4-8 augustus bij ’t Zandt NH, maar een hap uit de rechtervleugel zal aanvaarding in de weg staan. Een mannetje Ringsnaveleend verbleef op 7-23 januari en van 15 maart tot 4 april bij Appingedam GR. Mannetjes Kleine Topper waren te zien op 1 april op Wolderwijd bij Zeewolde FL, en van 7 april tot 3 mei op Dijkwielen, Wieringermeer NH. Koningseider was dit jaar voor veel vogelaars een mooie inhaler. Op 21 januari zag een vogelaar een mannetje 3 km uit de kust vanaf de veerboot van Harlingen naar Vlieland/Terschelling FR. Pas vanaf 9 februari slaagden andere vogelaars erin om de vogel vanaf deze veerboot of met watertaxi’s in beeld te krijgen. Hij zwom steeds enkele kilometers uit de kust langs de Pollendam bij Harlingen FR en werd voor het laatst op 1 maart gezien maar vermoedelijk dezelfde vogel verscheen op 21 maart midden op de Waddenzee en op 14 april langs de Noorzeekust van Terschelling FR. Een tweede mannetje met een veel grotere snavelknobbel werd op 24 maart gevonden langs de Noordzeekust van Texel NH waar hij tot 6 mei tussen De Koog en de zuidpunt van het eiland vaak met enige moeite was te zien; zie hier voor een ervaring. Daarnaast waren er nog waarnemingen op 8 april bij Uithuizen GR; op 8 mei bij Vlieland FR; op 12 en 19 mei aan de waddenkust van Texel NH; en op 3 juni mogelijk langs de Zuidpier van IJmuiden NH. Op 6 oktober werd opnieuw een mannetje in eclipskleed gezien aan de Noordzeekust van Texel NH. De twee bekende Buffelkopeenden van Den Oever NH en Barendrecht ZH plus Biesbosch NB doken weer op, alhoewel die van Barendrecht in het najaar na 15 jaren verstek liet gaan. Een ongeringd tweede-kalenderjaar mannetje zwom op 6-8 maart bij IJsselstein UT. Van een vrouwtje of onvolwassen mannetje bij Rotterdam ZH op 13-14 april kon niet worden vastgesteld of er sprake was van een ring. Schijnbaar ongeringd waren een mannetje van 14 juli tot 19 oktober in Lauwersmeer GR en een vrouwtje van 1 augustus tot 27 september op het Eemmeer bij Huizen NH. Kokardezaagbekken zorgden dit jaar weer voor discussie over al dan niet aanwezige ringen. Het betrof vogels op de Haarrijnse Plas UT, in de Alblasserwaard ZH, bij Bleiswijk ZH en Reeuwijk ZH (deze laatste werd voldoende gefotografeerd zonder zichtbare ringen).

Ringsnaveleend Aythya collaris Ring-necked Duck, Appingedam GR, 7 januari 2018 (Marnix Jonker)

Koningseider Somateria spectabilis King Eider, Texel NH, 1 april 2018 (Jaap Denee)

Buffelkopeend Bucephala albeola Bufflehead, Barendrecht ZH, 14 januari 2018 (Frank Dröge)

Dit najaar werden er langs de kust meerdere Stormvogeltjes gemeld. De eerste kwam op 7 september op Vlieland FR en later waren er meer dan 10 waarnemingen langs meerdere zeetrektelposten. Een vondst op 9 oktober bij Baflo GR en een uitgeput exemplaar op 30 oktober op een vissersboot op de Noordzee zijn vermeldenswaard. Vanaf juli tot in september was er ook nog bijna een 10-tal Vale Pijlstormvogels op diverse plaatsen langs de kust. Mooi en min of meer twitchbaar was een Kuhls Pijlstormvogel, die op 25 oktober voor het eerst rond 10:00 werd opgemerkt net ten zuiden van Den Haag ZH. Dankzij meldingen via het zowel door Belgische als Nederlandse vogelaars gebruikte DutchBirdAlert-systeem kon de vogel daarna achtereenvolgens niet alleen bij de Maasvlakte, op Goeree ZH en te Westkapelle ZL op Walcheren worden waargenomen maar de volgende dag ook langs de Vlaamse kust. Bij Westkapelle vloog de vogel zo dichtbij dat eventuele twijfels over de soortdeterminatie konden worden weggenomen. Het hele verhaal met alle belevenissen is hier na te lezen.

Stormvogeltje Hydrobates pelagicus British Storm Petrel, Noordzee, 28 oktober 2018 (Mattias Hofstede)

Kuhls Pijlstormvogel Calonectris borealis Cory's Shearwater, Westkapelle ZL, 25 oktober 2018 (Thomas Luiten & Floor Arts) en de gelukkige waarnemers achteraf.

Ook Zwarte Ibissen werden weer op de vaste plekken gezien maar aantallen waren lager dan in vorige jaren. Koereigers zijn tegenwoordig het hele jaar present en werden van meerdere plekken gemeld, ook in groepjes; de grootste groep betrof 11 in de Sliedrechtse Biesbosch ZH. Ralreigers lieten zich zien op 30 april bij Kekerdom GL; 6 mei bij Oostzaan NH; 12 mei in Zuidlaardermeergebied DR; 24 mei bij Oostkapelle ZL; 26 mei bij Westkapelle ZL; 21 juni in Oostvaardersplassen FL; 30 juni over Lekkerkerk ZH; en op 1, 13 en 21-25 juli bij Berkenwoude ZH.

Ralreiger Ardeola ralloides Squacco Heron, Krimpenerwaard ZH, 1 juli 2018 (Peter Soer)

Ook dit jaar waren meerdere Grijze Wouwen te zien. De bekendste bleef bij Kollumerpomp in het Lauwersmeergebied FR tot 8 februari. Op 16 april vloog een exemplaar korte tijd bij Ameide ZH en werd later opgepikt op de trektelpost de Horde bij Lopik, bij IJsselstein en bij Montfoort UT. Andere werden gezien op 6 mei bij Mirns FR; van 21 augustus tot 3 september op het Fochteloërveen DR/FR; van 17 tot 19 september bij Ospel (eerste voor Limburg); op 28 september over de telpost Brobbelbies-Noord NB; van 10 tot 13 november in de Wieringermeer NH; op 17-18 november op het Wormer en Jisperveld NH; en op 19 november over de Biesbosch ZH. Twee Vale Gieren werden op 27 mei gezien boven het Leersumse Veld UT en op 28 mei vloog een exemplaar in de buurt van Oudewater UT; maar daar bleef het voor dit jaar bij. Een Lammergier zonder merktekens werd op 27 mei ontdekt op Walcheren ZL, waar hij de nacht doorbracht bij Klein Valkenisse ZL. De volgende ochtend koos de vogel het luchtruim en al gauw was hij onvindbaar totdat hij later die dag kortstondig werd waargenomen bij Krabbendijke ZL. Een dag later bleek hij al in Noord-Holland te zitten waar hij zich op 31 mei en 1 juni mooi liet bekijken in de Schoorlse duinen NH. De volgende dag vloog hij over Deventer OV. Slangenarenden overzomerden net als vorige jaren weer met een of meerdere exemplaren op bekende plaatsen als Hoge Veluwe GL, Fochteloërveen DR/FR en Dwingelderveld DR. De eerste werd al op 6 april op het Dwingelderveld gezien. Ook verbleef een exemplaar van 8 tot 15 juli in de Brabantse Biesbosch NB. Een Schreeuwarend werd op 11 mei gefotografeerd boven het Fochteloërveen FR. Een eerste-winter Bastaardarend werd op 18 februari boven Polsbroekerdam UT gefotografeerd en later in de middag teruggevonden in de polders tussen Lekkerkerk en Bergambacht ZH. Hier ging de vogel in een bosje slapen maar de volgende ochtend was hij ongezien weggevlogen. Gelukkig bleek hij op 20-21 februari nog aanwezig en werd de eerste goed twitchbare sinds 2002. Het bleek een 'zuiver' exemplaar, dus geen hybride met Schreeuwarend (een aantal oude gevallen moet nog worden herzien). Een tweede- of derde-kalenderjaar met vertraagde rui vloog op 8 mei boven het Robbenoordbos, Wieringermeer NH. In de vroege ochtend van 26 mei werd een vierde-kalenderjaar opgemerkt boven het Noordhollands Duinreservaat bij Bakkum NH; deze vloog langzaam noordwaarts en liet zich uiteindelijk op Texel NH door de daar aanwezige vogelaars fraai bekijken en fotograferen. Hij overnachtte hier vermoedelijk in de Staatsbossen om de volgende dag naar het vasteland terug te keren waar hij voor het laatst boven Den Helder NH werd gezien. Zoals elk jaar waren er ook nu kleine aantallen van Steppekiekendief waarvan sommige kort pleisterden. Het bekende mannetje van De Onlanden GR keerde beide winters terug. Het vrouwtje van het bekende broedpaar in Groningen was ook dit jaar aanwezig en deed een onsuccesvolle poging tot broeden met een Grauwe Kiekendief. Van 6 juli tot 17 augustus verbleef een Arendbuizerd langs het grensgebied bij Netterden GL. Hij koos voornamelijk Duits grondgebied en men moest geduld hebben om hem tijdens vluchtige uitstapjes boven Nederland te zien.

Grijze Wouw Elanus caeruleus Black-winged Kite, Den Oever NH, 11 november 2018 (Maurits Martens)

Lammergier Gypaetus barbatus Bearded Vulture, Walcheren ZL, 27 mei 2018 (Corstiaan Beeke)

Slangenarend Circaetus gallicus Short-toed Snake Eagle, Brabantse Biesbosch NB, 14 juli 2018 (Wietze Janse)

Bastaardarend Aquila clanga Greater Spotted Eagle, Polsbroekerdam UT, 18 februari 2018 (Kees de Leeuw)

Bastaardarend Aquila clanga Greater Spotted Eagle, Texel NH, 26 mei 2018 (Diederik Kok)

Steppekiekendief Circus macrourus Pallid Harrier, Wieringermeer NH 19 september 2018 (Fred Visscher)

Een Kleine Trap op 4 december bij Haamstede ZL kon de volgende dagen niet meer worden teruggevonden. Het was vooral in noordelijke provincies een mooi voorjaar voor Kleinst Waterhoen, maar ook in de Brabantse Biesbosch en bij Ouderkerk a/d IJssel ZH konden exemplaren worden bezocht. Een vrouwtje Klein Waterhoen werd op 26 mei gezien bij het Sneekermeer FR en op 11 juli gefotografeerd bij Elburg GL; een aantal geluidsopnames vergt nog nader onderzoek.

Op 14 april werd kortstondig een Griel waargenomen bij de Kagerplassen ZH. Andere exemplaren werden ontdekt op 3 mei bij de Lepelaarsplassen FL; op 11 mei in duinen bij Klein Valkenisse ZL; op 20 mei in het Amsterdamscheveld DR; en op 3 juni in de Paezemerlannen FR. Een (mogelijke) nieuwe soort die aanvankelijk met enige scepsis werd bekeken was de op 16 juli gevonden Sporenkievit die tot 8 augustus verbleef op een ondergelopen bollenveld te Slootdorp NH. De vogel was in rui en bleek anders dan enkele exemplaren van vorige jaren geen beschadigingen te hebben die konden duiden op een mogelijk verblijf in gevangenschap. Aziatische Goudplevieren werden gezien op 6 en 8 augustus op Vlieland FR; op 12 augustus bij Serooskerke ZL; en (waarschijnlijk dezelfde) op 23 augustus bij Koudekerke ZL. Een kortstondige waarneming voornamelijk gebaseerd op geluid was op 6 september in de Hornhuisterpolder GR. Amerikaanse Goudplevieren werden waargenomen op 14 januari in het Zandvoortseweggebied, Grijpskerke ZL; op 1-2 mei bij Wilhelminadorp ZL; en op 25-26 mei langs de Dollard GR. Intrigerend zijn de (matige) foto’s van een mogelijke Amerikaanse Regenwulp die op 10 september langs Westkapelle ZL vloog. Een mooie ontdekking betrof op 16 juni een Grote Kanoet op Terschelling FR; hij bleef tot 19 juni maar kreeg eigenlijk te weinig aandacht door de waarneming afgelopen jaar op Texel. Breedbekstrandlopers werden in het voorjaar en vroege najaar weer op de bekende plekken gezien, voornamelijk rond de Waddenzee en een enkele in het binnenland. Foto's van een mogelijke Steltstrandloper op 6 oktober op het nieuwe natuurontwikkelingsproject de Markerwadden FL waren niet echt overtuigend. Op 2 november werd een (late) Bairds Strandloper gevonden bij Deventer OV en de volgende dag konden veel vogelaars nog aanschuiven. Een Bonapartes Strandloper werd op 12 augustus aangetroffen op een hoogwatervluchtplaats bij Westhoek FR; een tweede stond op 17 augustus op Griend FR. Blonde Ruiters lieten zich goed bekijken van 21 tot 27 augustus bij Mariëndal NH; op 31 augustus en 1 september op Schiermonnikoog FR; op 6-9 september op de Markerwadden FL; van 21 september tot 1 oktober in Sophiapolder, Oostburg ZL; en van 11 tot 16 oktober op Texel NH. Gestreepte Strandlopers werden zowel in het voor- als in het najaar regelmatig opgemerkt, met de eerste op 11 april op Texel NH. In Limburg werd bij Itteren op 21 mei een Grijze Strandloper gefotografeerd; hij werd helaas pas nadat hij was verdwenen met zekerheid gedetermineerd. Op 26 mei werd een vliegende Poelsnip gefotografeerd bij Babberich GL. Terekruiters werden gemeld op 12 mei in De Onlanden GR; op 18-19 mei te Kerkwerve ZL; op 20-21 mei te Termunten GR; op 21-22 mei te Den Oever NH; op 25 mei te Holwerd FR; op 18-25 juli in de Dollard/Termunterzijl GR; op 4-11 augustus in Balgzandpolder NH; en op 12 augustus 's nachts roepend boven Noordwijkerhout NH. Kleine Geelpootruiters werden gezien van 15 tot 24 februari bij Ouderkerk a/d IJssel ZH; van 4 tot 7 mei bij Lith NB; op 8 mei te Dijkmanshuizen op Texel NH en van 28 juni tot 3 juli bij Petten NH. Poelruiters werden gedurende voor- en najaar op diverse plekken gemeld. Van 21 oktober tot 7 november bevond een Steppevorkstaartplevier zich in de polders bij Batenburg GL. Na enige tijd uit beeld te zijn geweest, werd hij op 18 november teruggevonden bij Lith NB en bleef daar tot 30 november.

Sporenkievit Vanellus spinosus Spur-winged Lapwing, Slootweg NH, 29 juli 2018 (Marnix Jonker)

Grote Kanoet Calidris tenuirostris Great Knot, Terschelling FR 17 juni 2018 (Wim van Zwieten)

Breedbekstandloper Calidris falcinellus Broad-billed Sandpiper, Schiermonnikoog FR, 28 augustus 2018 (Julian Bosch)

Bairds Strandloper Calidris bairdii Baird's Sandpiper, Deventer OV, 3 november 2018 (Toy Janssen)

Blonde Ruiter Calidris subruficollis Buff-breasted Sandpiper, Texel NH, 14 oktober 2108 (Eric Menkveld)

Terekruiter Xenus cinereus Terek Sandpiper, Balgzandpolder NH, 10 augustus 2018 (Eric Menkveld)

Kleine Geelpootruiter Tringa flavipes Lesser Yellowlegs, Ouderkerk aan den IJssel ZH, 17 februari 2018 (Garry Bakker)

Poelruiter Tringa stagnatilis Marsh Sandpiper, Callantsoog NH, 25 april 2018 (Co van der Wardt)

Steppevorkstaartplevier Glareola nordmanni Black-winged Pratincole, Lith NB, 23 november 2018 (Wietze Janse)

Op 24 juni pleisterde een 3e kalenderjaar Kleinste Jager enkele uren op een maisakker bij Langerak ZH, lang genoeg om enkele tientallen toeschouwers te verblijden met deze soort in een zelden waargenomen kleed. Sommigen soorten komen van heel ver en dat geldt zeker voor de sierlijke, zeldzame en in broedgebieden moeilijk te bereiken Ross’ Meeuw, die niet voor niets voor het logo van Dutch Birding is gekozen. Als dan op 24 januari een exemplaar opduikt in de haven van Vlissingen ZL, wordt het druk. Gelukkig werkte de vogel tot 21 maart mee door zich met regelmaat in en rond de haven te laten zien. Het was de eerst twitchbare in een eerste-winterkleed dat ook voor de eerste versie van het DB-logo model stond. En het was bovendien de eerste ooit die geregeld brood kwam eten. Vorkstaartmeeuwen kwamen in een kleine influx in augustus en enkele exemplaren werden tot in december gemeld. Een Lachmeeuw vloog op 3 oktober langs Terschelling FR; indien aanvaard betrof dat pas het vierde geval. Op 14 juli werd een adulte Franklins Meeuw gefotografeerd in de Wieringermeer te Dijksgatweide NH maar hij werd daarna niet meer teruggevonden. Er waren kleine aantallen Grote en Kleine Burgemeesters in de winter, waaronder de terugkerende, inmiddels adulte Kleine in Amsterdam NH. Een in Noorwegen geringde Baltische Mantelmeeuw verscheen op 1 april in Katwijk ZH. In het najaar doken er ten minste vier met kleurringen op: op 15-16 september bij Katwijk ZH; op 30 september op de Noordzee ter hoogte van Schouwen-Duivenland ZL; en meerdere bij ter Heijde ZH op 5, 13 en 17 oktober (adulte en eerstejaars). Leuk te vermelden is dat de adulte van 5 oktober al drie keer was afgelezen in Gambia. Na enkele voorjaarswaarnemingen was het in juli dat Lachsterns zoals altijd op hun bekende nazomerverblijfplaatsen in Groningen en noordelijk Noord-Holland arriveerden; de laatste waarneming was op 4 september. De hoogste aantallen waren 28 bij Alteveer GR op 21 juli en 23 op 15 augustus op Balgzand NH. Op 24-25 juni verbleven twee adulte Dougalls Sterns in de kolonie Grote Sterns in De Putten bij Camperduin NH. Op 2-3 juli bevond zich vermoedelijk één van beide, een geringde, bij de Zuidpier van IJmuiden NH. Naar verluidt hebben 29 paren Witwangsterns gebroed in het Zuidlaardermeergebied GR. Er waren geen meldingen van broedgevallen van Witvleugelstern maar de soort werd wel met regelmaat opgemerkt rond bijvoorbeeld het IJsselmeer, in het Zuidlaardermeergebied GR en bij Kinderdijk ZH. Een dode (en inmiddels aanvaarde) Kortbekzeekoet werd op 4 maart gevonden op het strand bij Ameland FR. Pleisterende Zwarte Zeekoeten werden op traditionele plekken gezien zoals Brouwersdam ZH, IJmuiden NH, Terschelling FR en Texel NH; ook waren er meldingen van langsvliegers. Zeetrektellers noteerden meerdere malen Papegaaiduikers langs de kusten van Friesland, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland. Vermeldenswaard is het exemplaar dat op 27 maart langdurig pleisterde en twitchbaar was voor de kust bij De Koog, Texel NH. 

Kleinste Jager Stercorarius longicaudus Long-tailed Jaeger, Langerak ZH, 24 juni 2018 (Garry Bakker)

Ross' Meeuw Rhodostethia rosea Ross's Gull, Vlissingen ZL, 27 januari 2018 (Wietze Janse)

Ross' Meeuw Rhodosthetia rosea Ross's Gull, Vlissingen ZL, 28 januari 2018 (Garry Bakker)

Kleine Burgemeester Larus glaucoides Iceland Gull, Julianadorp 28 januari 2018 (Wietze Janse)

Lachstern Gelochelidon nilotica Gull-billed Tern, De Weere NH, 18 augustus 2018 (Fred Visscher)

Dougalls Stern Sterna dougallii Roseate Tern, Camperduin NH, 25 juni 2018 (Eric Menkveld)

Zwarte Zeekoet Cepphus grylle Black Guillemot, Wijk aan Zee NH, 21 januari 2018 (Eric Menkveld)

Een per ongeluk met een hogedrukreiniger van een gevel in Den Haag ZH gespoten Alpengierzwaluw was gelukkig niet gewond en kon op dezelfde dag, 25 april, worden geringd en losgelaten. Verder waren er in het voorjaar nog zeven meldingen, maar zoals vaak ontbraken bewijsfoto’s. Verder vloog op 13 oktober nog een exemplaar kort rond telpost Hoogekampse Plas, De Bilt UT. Vale Gierzwaluwen worden steeds vaker vastgesteld en fotografisch gedocumenteerd. De eerste werd gemeld op 13 oktober boven de Kwade Hoek ZH; daarna kwamen er exemplaren op 14 oktober te Den Haag ZH; 15 oktober op de boot ten zuiden van Rottumeroog GR; 2 november te Zeewolde FL; 4 november te IJmuiden en later NP Zuid-Kennemerland NH; 9-13 november maximaal drie op Texel NH; en 11 november over Lopik UT, Vlieland FR en Ridderkerk ZH. Daarna waren er nog weer twee bij Oostkapelle ZL van 11 tot 13 november; één op 14 november over Nijkerk GL; en twee op 15 november boven Katwijk ZH. Niet alleen deze waarnemingen moeten nog worden beoordeeld door de CDNA maar misschien ook nog een aantal dat niet met foto's werd gedocumenteerd. Een Scharrelaar werd aan het eind van de dag op 19 mei gemeld op de Delleboersterheide FR; enkele vogelaars konden vlak voor donker de vogel nog zien maar de volgende dag was hij verdwenen. Dit kwam goed op 24 september toen een exemplaar werd ontdekt op Texel NH; deze bestreek tot 26 september een groot gebied en was daarom lastig in beeld te krijgen. Begin september werden dan nog veertjes van deze soort gevonden in een nest van een Havik bij Ugchelen GL. Trekkende Bijeneters werden in het voorjaar op diverse plekken gemeld en soms bleven ze enige tijd hangen. Broedgevallen vonden weer in Limburg plaats en in het najaar trok een groep van maximaal 40 bij Paarlo LB veel belangstelling. Hoppen werden voornamelijk in voor- en najaar gemeld en sommige pleisteraars trokken bekijks; verrassend was dat er ook exemplaren met gevangenschapsringen bij waren, zoals in Barendrecht ZH. Roodpootvalken werden van trektelposten gemeld maar er waren dit voorjaar geen pleisterende groepjes.

Alpengierzwaluw Apus melba Alpine Swift, Den Haag ZH, 25 april 2018 (Vincent van der Spek)

Vale Gierzwaluw Apus pallidus Pallid Swift, Texel NH, 12 november 2018 (Julian Bosch)

Scharrelaar Coracias garrulus European Roller, Texel NH, 25 september 2018 (Co van der Wardt)

Hop Upupa epos Eurasian Hoopoe, Domburg ZL, 11 april 2018 (Peter Roelse)

Een Daurische Klauwier verbleef van 14 tot 18 oktober op Griend FR en was (dus) niet twitchbaar. Voor Kleine Klapekster was het een goed jaar met zeker vijf exemplaren. De eerste werd ontdekt op 6 mei bij Bergambacht ZH; de tweede op 26 mei op Texel NH; de derde op 26 mei te Den Helder NH; en de vierde op 16 juni bij Keent NB. Achteraf werd er nog een exemplaar doorgegeven op 6 juni bij Zuidbroek GR. Ook meerdere Roodkopklauwieren werden gemeld, zoals op 10-11 mei op Texel NH; 20 mei te Oostvoorne ZH; 21 mei te Den Haag ZH; en 15 augustus in Noordhollands Duinreservaat NH. Opmerkelijk was een vrouwtje vanaf 31 mei bij Meijel LB dat paarde met een mannetje Grauwe Klauwier. Hun broedsel mislukte en de Roodkop werd hier voor het laatst op 19 juli waargenomen. Een van de mooiste waarnemingen van het wat rustige najaar betrof een Roodoogvireo die zich met enig geduld van 27 tot 30 oktober mooi op Texel NH liet zien. Het was het negende geval, slechts twee eerdere waren twitchbaar (Vlieland FR en Westkapelle ZL), en het was bovendien een nieuwe soort voor het eiland. Een ander hoogtepunt in het najaar was een Notenkraker die voor het eerst op 19 november werd gemeld op een balkon in Wageningen GL. Hij bleef tot ten minste de tweede helft van december en vertoonde het voor 'dunsnavels uit Siberië' kenmerkende onbevreesde, tamme gedrag, rustig tussen en soms bovenop de mensen hippend, muurtjes en grasvelden afzoekend naar insecten en allerlei aangeboden noten verzamelend om te verbergen. Het werd de meest gefotografeerde vogel van het jaar. In het begin van het jaar waren her en der nog kleine groepjes Pestvogels aanwezig. De laatste werd op 22 april gemeld op de Engelsmansplaat FR. In het najaar zette een kleine influx in het noorden (met maximaal 30 in oktober op West-Terschelling) niet door. Vanaf oktober zette een kleine najaarsinflux van Witkopstaartmezen daarentegen wel enigszins door, met vooral in november groepjes in het hele land.

Kleine Klapekster Lanius minor Lesser Grey Shrike, Bergambacht ZH, 6 mei 2018 (Garry Bakker)

Kleine Klapekster Lanius minor Lesser Grey Shrike, Texel NH, 26 mei 2018 (Wietze Janse)

Roodoogvireo Vireo olivaceus Red-eyed Vireo, Texel NH, 28 oktober 2018 (Alex Bos)

Notenkraker Nucifraga caryocatactes Spotted Nutcracker, Wageningen GE, 14 november 2018 (Wietze Janse)

Notenkraker Nucifraga caryocatactes Spotted Nutcracker, Wageningen GE, 11 december 2018 (Thijs Glastra)

Pestvogel Bombycilla garrulus Bohemian Waxwing, Vlieland FR, 19 oktober 2018 (Wietze Janse)

Witkopstaartmees Aegithalos caudatus caudatus White-headed Long-tailed Tit, Zeewolde FL, 1 december 2018 (Jaap Denee)

Dat Kuifleeuwerik nu zeldzaam is mag blijken uit het feit dat er slechts twee 'mogelijke' werden gemeld, waarvan één gehoord en een andere kort op de Maasvlakte ZH op 21 april. Een Kortteenleeuwerik werd op 22 april gefotografeerd op het Kootwijkerzand GL. Langstrekkers werden gemeld op 6 mei over de Bantpolder FR; 8 mei te Lauwersmeer GR; 12 mei op Rottumeroog GR; 21 mei te Itteren LB; en 25 mei bij Harskamp GL. De eerste Roodstuitzwaluw dit voorjaar vloog op 11 april bij Assenray LB, aan beide zijden van de Duitse grens. Daarna trokken er meerdere langs waarvan een exemplaar op 14 april op de noordpunt van Texel NH door velen werd bekeken. Op 2 mei lieten drie exemplaren zich uitgebreid bewonderen in de Gagelpolder UT. In het najaar werd de soort gemeld op 15 augustus bij de Weerribben OV en op 14 november in het Noordhollands Duinreservaat bij Castricum NH.

Kortteenleeuwerik Calandrella brachydactyla Greater Short-toed Lark, Kootwijkwerzand GE, 22 april 2018 (Jorrit Vlot)

Roodstuitzwaluw Cecropis daurica Red-rumped Swallow, Texel NH, 14 april 2018 (Diederik Kok)

Een Bergfluiter zong op 13-14 mei op Schiermonnikoog FR; op 30 augustus verbleef een exemplaar op Texel NH. Een aantal zwijgzame bergfluiters in het najaar konden niet op naam worden gebracht: op 15 september op Vlieland FR, 23 september op Terschelling FR en 27 september op Texel NH. Een zingende hybride Bergfluiter x Fluiter werd op 14 mei gevonden in het Noordhollands Duinreservaat, Castricum NH. Hij paarde met een vrouwtje Fluiter en er volgde een succesvol broedgeval met vijf eieren en drie uitvliegende jongen. Ook op 14 mei werd aan de Heemskerkse kant van het Noordhollands Duinreservaat een zingende Balkanbergfluiter gevonden, die zich de hele dag liet horen en zien maar de volgende dag was vertrokken. Dit was het vijfde geval maar de eerste sinds 1993, dus een nieuwe soort voor veel vogelaars. Bladkoning had net als in 2016 weer een topjaar. De vroegste ooit werd op 5 september in Lauwersoog FR gefotografeerd. Alleen al op 5 oktober verbleven er minimaal 100 op Vlieland FR en liefst 270 werden overal in het land geringd. Er werden in het najaar enkele Humes Bladkoningen ontdekt: te Sint-Oedenrode NB, Petten NH, Amsterdam NH, Delfzijl GR en in de laatste week in Katwijk ZH. Op 18 februari werd een zingende Pallas' Boszanger kort waargenomen op de Duitse grens bij Bourtange GR. In tegenstelling tot Bladkoning nemen de aantallen van deze soort niet echt toe; ook dit najaar waren er maar enkele waarnemingen. De eerste Raddes Boszanger werd op 8 oktober gevangen te Castricum NH. Een tweede vangst was op 17 oktober op Vlieland FR, met terugvangsten op 19 en 24 oktober. De enige veldwaarneming betrof een 'skulker' op 15 oktober op Ameland FR. De eerste Bruine Boszanger werd gezien op 15 oktober op Schiermonnikoog FR; later volgden exemplaren op 18 oktober op de Boschplaat, Terschelling FR; 21 oktober op Terschelling FR; 1-2 november in de Ooijpolder GL; 17 november te Westkapelle ZL; en vanaf 4 december in Amsterdam NH. Siberische Tjiftjaffen blijken mede dankzij ringvangsten met DNA-analyses niet zeldzaam in het late najaar en waren dat ook dit jaar niet. Voor Iberische Tjiftjaf was het opnieuw een goed jaar met zingende exemplaren in Heerjansdam ZH, Strijen ZH, Epe GL, Westenschouwen ZL en Texel NH. Een zingende Grauwe Fitis werd op 29 mei gevonden op Schiermonnikoog FR; later bleek het om 's lands tweede broedgeval te gaan met twee uitgevlogen jongen, die tot 18 augustus werden gezien. Het eerste broedgeval was in 2003 ook op Schiermonnikoog FR. Andere zingende exemplaren werden gezien op 28 mei bij Formerum op Terschelling FR, en op 13-14 mei in Den Haag ZH. In het najaar werd de soort gemeld op 1-2 september (twee) op Schiermonnikoog FR, op 2 september bij Egmond aan Zee NH en op 9 september op Terschelling FR.

Balkanbergfluiter Phylloscopus orientalis Eastern Bonelli's Warbler, Castricum NH, 14 mei 2018 (Diederik Kok)

Bladkoning Phylloscopus inornatus Yellow-browed Warbler, Vlieland FR, 5 oktober 2018 (Wietze Janse)

Pallas Boszanger Phylloscopus proregulus Pallas's Leaf Warbler, Camperduin NH, 5 november 2018 (Ruud Brouwer)

Raddes Boszanger Phylloscopus schwarzi Radde's Warbler, Vlieland FR, 19 oktober 2018 (Wietze Janse)

Siberische Tjiftjaf Phylloscopus tristris Siberian Chiffchaff, Castricum NH, 11 november 2018 (Leo Heemskerk)

Iberische Tjiftjaf Phylloscopus ibericus Iberian Chiffchaff, Texel NH, 9 mei 2108 (Eric Menkveld)

Waterrietzangers werden in zeker 23 uurhokken vastgesteld met een duidelijke concentratie in Noord- en Zuid-Holland. In totaal werden er 18 geringd en er was een terugvangst van een in Spanje geringd exemplaar in de Ooijse Graaf GL op 13 augustus. Een Veldrietzanger werd op 15 en 16 oktober gevangen op de ringbaan van Castricum NH. Een Struikrietzanger zong op 27 mei nabij Ouddorp ZH. In het najaar waren er flink wat vangsten, met liefst zeven tussen 6 september en 20 oktober te Castricum NH. Andere vangsten vonden plaats op 5 september op Vlieland FR en op 15 september in de Amsterdamse Waterleidingduinen NH. Op 5 oktober werd een exemplaar op de noordpunt van Texel NH gezien en op 7-8 oktober in de Makkumer Zuidwaard FR. Kleine Spotvogels werden op 5 september geringd te Castricum NH en op 19 september op de westpunt van Vlieland FR; laatstgenoemde kan dezelfde zijn als de vogel die van 14 tot 17 september op de oostpunt van Vlieland FR verbleef. Er waren aardig veel zingende Orpheusspotvogels, vooral in het zuidoosten, en in het Noordhollands Duinreservaat bij Castricum NH vond op precies dezelfde plek als vorig jaar een geslaagd broedgeval plaats met minimaal drie uitgevlogen jongen. Een leuke najaarswaarneming betrof een exemplaar op 2 en 5 oktober op Vlieland FR. Zingende Krekelzangers bevonden zich in mei-juni onder andere bij Raalte OV, Wolvega FR, Veenwouden FR, Naardermeer NH, Heerenveen FR, Weerribben OV en Hoogezand GR. Op basis van een kenmerkend zangpatroon bleek de vogel bij Raalte dezelfde als die van Heerenveen. Graszangers lijken nog niet hersteld van de laatste strenge winter en de soort werd dit jaar dan ook maar op enkele plekken gemeld, als altijd voornamelijk in het Verdronken Land van Saeftinge ZL. Er waren ook meldingen bij onder meer Den Oever NH, Breskens ZL, Terneuzen ZL en Westkapelle ZL.

Waterrietzanger Acrocephalus paludicola Aquatic Warbler, Schiedam ZH, 1 september 2018 (Wilma van Holten)

Veldrietzanger Acrocephalus agricola Paddyfield Warbler, Castricum NH, 15 oktober 2018 (Piet Admiraal)

Struikrietzanger Acrocephalus dumetorum Blyth's Reed Warbler, Texel NH, 5 oktober 2018 (Diederik Kok)

Kleine Spotvogel Iduna caligata Booted warbler, Vlieland FR, 16 september 2018 (Rob Halff)

Orpheusspotvogel Hippolais polyglotta Melodious Warbler, Castricum NH, 28 mei 2018 (Eric Menkveld)

Krekelzanger Locustella fluviatilis River Warbler, Raalte OV, 19 mei 2018 (Wietze Janse)

Sperwergrasmussen werden in het najaar weer regelmatig opgemerkt, niet alleen langs de kust maar ook enkele keren in het binnenland. Leuk waren late vangsten op 4 november te Meijendel ZH en op 1 december in Kamperhoek FL. Een Provençaalse Grasmus werd op 7 januari gevonden in het duin bij Oostkapelle ZL; het betrof het 12e geval. Balkanbaardgrasmussen werden gezien op 19 april op Ameland FR en gevangen op 6 mei in de Amsterdamse Waterleidingduinen NH. Een vermoedelijke Siberische Braamsluiper was waarschijnlijk al vanaf december aanwezig in Zwartewaal ZH en werd tot 26 maart af en toe gezien. Verder waren er (mogelijke) vangsten op 16 september, 7 en 15 oktober te Castricum NH; 6 oktober te Eemshaven GR; 8 oktober op Schiermonnikoog FR; en 12 oktober op Vlieland FR. Ook in het veld werden enkele goede kandidaten opgemerkt. Een mannetje Kleine Zwartkop werd op 20 mei kort waargenomen in de Kennemerduinen te Bloemendaal NH (nadat 's nachts op het vlakbij gelegen ringstation de zang van deze soort was afgedraaid). Op 28 augustus werd een mannetje geringd bij het Burgumer Mar FR. Deze kon aanvankelijk niet worden teruggevonden maar werd op 9 oktober toch weer gevangen en kon daarna dankzij twee georganiseerde excursies op 10 en 14 oktober door een flink aantal vogelaars worden gehoord of zelfs gezien.

Sperwergrasmus Sylvia nisoria Barred Warbler, Texel NH, 2 september 2018 (Wietze Janse)

Kleine Zwartkop Sylvia melanocephala Sardinian Warbler, Bergumermeer, 8 oktober 2018 (Bareld Storm)

Een prachtige voorjaarsinvasie van Roze Spreeuwen in het westen van Europa bracht ons ongeveer 15 exemplaren. De allervroegste juveniele werd op 14 augustus gefotografeerd bij ’s-Gravenzande ZH, waarna er over het gehele najaar meerdere juveniele werden opgemerkt. Op 5 november werd een verzwakte Grijswangdwerglijster binnengebracht bij het Vogelasiel de Wulp in Den Haag DH. Na te zijn opgeknapt en aanzienlijk in gewicht toegenomen werd deze nieuwe soort op 20 november onder het toeziend oog van enkele uitverkoren vogelaars losgelaten, waarna de vogel helaas niet meer werd gezien. Op 24 januari werd een mannetje Zwartkeellijster ontdekt op een voedertafel in Scheemda GR. Hij bleef tot 3 april en dankzij behulpzame buurtbewoners, die niet alleen hun achtertuinen openstelden maar zelfs koffie aanboden, konden veel vogelaars van de vogel genieten. De enige Noordse Nachtegaal werd op 2 september gevangen op de ringbaan te Bloemendaal NH. Mannetjes Roodsterblauwborsten werden op 10 mei geringd bij Den Oever NH en op 16 mei gefotografeerd bij Wageningen GL. Een zingend tweede-kalenderjaar mannetje Withalsvliegenvanger zong van 12-21 mei bij Vierhouten GL (de eerste in vijf jaren). Voor korte of lange tijd zingende Kleine Vliegenvangers werden dit jaar aangetroffen bij Harderwijk GL, Hoge Veluwe GL, Terschelling FR, Amsterdam NH, Eelderwolde DR en Nijmegen GL. Het mannetje van de Hoge Veluwe trok veel bekijks en liet zich fraai fotograferen. In het najaar waren er maar weinig waarnemingen. Een Oosterse Zwarte Roodstaart langs de Dollard GR bleef van 7 februari tot 14 maart; de herkomst uit de Tuva-regio in Aziatisch Rusland werd bevestigd door een DNA-analyse. De enige Aziatische Roodborsttapuit werd op 6 oktober tijdens een weekend van Deception Tours op de oostpunt van Vlieland FR gezien. Een Woestijntapuit werd op 26 januari gevonden bij Den Oever NH. Op 14 november werd een exemplaar gefotografeerd op het strand ten zuiden van de Brouwersdam ZL maar deze kon niet meer worden teruggevonden. Een Oostelijke Blonde Tapuit bevond zich van 12 tot 16 april bij de Cocksdorp op Texel NH en trok veel publiek. Niet bereikbaar voor het publiek was een Bonte Tapuit die op 9 oktober werd gefotografeerd in het NP de Oude Venen FR. Een eerstejaars mannetje op 3 november op Schiermonnikoog FR bleek daar later op basis van foto’s al vanaf 28 oktober te zitten; hij werd voor het laatst op 6 november gemeld. Van 1 tot en met 8 november verbleef een eerstejaars vrouwtje in de Eemshaven GR. Op 11 december werd een eerste-winter ontdekt vanuit de achtertuin van een vogelaar op een bouwterrein te Bodegraven ZH; deze bleef tot 14 december.

Roze Spreeuw Pastor roseus Rosy Starling, Texel NH, 3 juni 2018 (Eric Menkveld)

Grijswangdwerglijster Catharus minimus Grey-cheeked Thrush, Vogelasiel De Wulp, Den Haag, 5 november 2018 (Vincent van der Spek / Vogelasiel De Wulp)

Roodsterblauwborst Luscinia svecica svecica Red-spottred Bluethroat, Den oever NH, 10 mei 2018 (Fred Visscher)

Withalsvliegenvanger Ficedula albicollis Collared Flycatcher, Vierhouten GE, 14 mei 2018 (Rob Belterman)

Kleine Vliegenvanger Ficedula parva Red-breasted Flycatcher, NP Hoge Veluwe GE, 22 mei 2018 (Rob Halff)

Oosterse Zwarte Roodstaart Phoenicurus ochruros phoenicuroides Eastern Black Redstart, Dollard, Nieuw Statenzijl GR, 6 maart 2018 (Arnoud B van den Berg)

Aziatische Roodborsttapuit Saxicola maurus Siberian Stonechat, Vlieland FR, 6 oktober 2018 (Wietze Janse)

Woestijntapuit Oenanthe deserti Desert Wheatear, Den Oever NH, 26 januari 2018 (Maurits Martens)

Oostelijke Blonde Tapuit Oenanthe melanoleuca Eastern Black-eared Wheatear, Texel NH, 13 april 2018 (Eric Menkveld)

Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka Pied Wheatear, Eemshaven GR, 7 november 2018 (Co van der Wardt)

Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka Pied Wheatear, Bodegraven ZH, 14 december 2018 (Michel Veldt)

Waterspreeuwen verbleven in het begin van het jaar onder meer bij Roden DR, te Nijmegen GL, in de Staatsbossen op Texel NH, in Amsterdamse Waterleidingduinen NH, te Papendrecht ZH, te Vaassen GL en te Jubbega FR. Ook in het najaar werden weer exemplaren gezien, zoals onder andere te Zutphen OV, Warnsveld GL en Hoogeveen DR. Een mannetje Spaanse Mus werd op 3 november gefotografeerd op de Maasvlakte ZH. Een Alpenheggemus bevond zich van 29 april tot 1 mei in een achtertuin in Oostvoorne ZH, maar dit werd pas achteraf bekend toen de foto’s via internet werden gedeeld.

Zwartbuikwaterspreeuw Cinclus cinclus cinclus Black-bellied Dipper, Nijmegen GE, 17 januari 2018 (Wietze Janse)

Spaanse Mus Passer hispaniolensis Spanish Sparrow, Maasvlakte ZH, 3 november 2018 (Peter van Rij)

Vanaf 21 april bevond zich een zingend mannetje Witkeelkwikstaart in de Onnerpolder GR. De vogel was gepaard met een vrouwtje Gele Kwikstaart en werd later in het seizoen met voer gezien waaruit werd afgeleid dat hij jongen had. Hij werd voor het laatst gemeld op 9 juli. Een Balkankwikstaart werd op 11 mei ontdekt op Lentevreugd ZH. Zijn geluid werd opgenomen en het betrof het tweede geval. In de ochtend van 12 mei werd hij ook nog gezien maar al gauw vloog hij in zuidelijke richting weg. Op 1 december werd een mogelijke Oostelijke Gele Kwikstaart gevonden in graslanden bij Rhoon ZH. Gelukkig werd de grijs-witte vogel op de dagen daarna teruggevonden, waarbij foto's en geluidsopnamen werden gemaakt. Nog belangrijker was dat hij ook werd gevangen en geringd, zodat een paar losse veertjes konden worden verzameld voor een DNA-analyse. We wachten de resultaten en het oordeel van de CDNA af. Een mannetje Citroenkwikstaart werd op 17 april gezien op Lentevreugd ZH en twee dagen later trok een exemplaar over trektelpost Berkheide ZH. Verder waren er waarnemingen op 17 mei van een eerste-zomer mannetje gefotografeerd op Schiermonnikoog FR; op 31 augustus van een eerste-winter gefotografeerd op Griend FR; en op 11 oktober van een overtrekkend vrouwtje op trektelpost Kinderdijk ZH. Interessant is een vrouwtjestype hybride Citroen- x Gele Kwikstaart die van 14 tot 21 april verbleef bij Utopia op Texel NH. Grote Piepers trokken als gebruikelijk in kleine aantallen door met ook een enkele overwinteraar. Een Mongoolse Pieper werd bevestigd met geluidsopnames op 14 oktober op de Vliehors FR; op 20 oktober vloog opnieuw een exemplaar langs de Vliehors en naar verluidt werd deze vogel later opgemerkt op de noordpunt van Texel NH. Verrassend genoeg werd later die dag opnieuw een exemplaar gezien op de Vliehors FR. In kleine aantallen trokken zowel in voor- als najaar Duinpiepers en Roodkeelpiepers door, voornamelijk gemeld van trektelposten. De overwinterende Siberische Boompieper van Wageningen GL werd nog op 1 januari gezien. In het voorjaar werd bij Vught NB op 17 april een exemplaar gefotografeerd. In oktober werden op trek of kort ter plaatse zeker 15 exemplaren geregistreerd met geluidopnames, daarna waren er tot 17 november nog een paar.

Witkeelkwikstaart Motacilla cinereocapilla White-throated Wagtail, Onnerpolder GR, 13 mei 2018 (Thijs Glastra)

Balkankwikstaart Motacilla feldegg Black-headed Wagtail, Lentevreugd ZH, 11 mei 2018 (Jurrien van Dijk)

Oostelijke Gele Kwikstaart Motacilla tschutschensis Eastern Yellow Wagtail, Rhoon ZH, 2 december 2018 (Jaap Denee)

Grote Pieper Anthus richardi Richard's Pipit, Grijpskerke ZL, 31 januari 2018 (Marcel Klootwijk)

Siberische Boompieper Anthus hodgsoni Olive-backed Pipit, Vught NB, 17 april 2018 (Rens Keijsers)

Roodmussen zongen in het voorjaar op diverse plaatsen maar in het najaar werden voornamelijk eerste-winters opgemerkt, met als laatste die van 19-26 oktober op Vlieland FR en een langstrekkende eerst over Ouddorp ZH en later over Westenschouwen ZL op 4 november. Tijdens een mooie invasie van Grote Barmsijzen werden in het begin van de winter ook Witstuitbarmsijzen opgemerkt: bij Oirsbeek LI een mannetje van 21 januari tot 9 februari; bij Arnhem GL van 22 januari tot 17 maart (populair bij fotografen); en bij Winschoten GR op 1-2 april. Er waren ook vier ringvangsten en een aantal waarnemingen met onvoldoende bewijs. In het najaar was er op 9 november een ringvangst te Meijendel ZH. In het begin van het jaar waren meerdere groepjes Grote Kruisbekken te zien, met als hoogste aantal 34 op de Hoge Veluwe GL; er waren naast een zeker broedgeval op de Hoge Veluwe ook aanwijzingen voor broedgevallen op andere plekken. In het najaar druppelden weer enkele kleine groepjes binnen. Een dode Witbandkruisbek werd op 17 juli als raamslachtoffer opgeraapt in Haren GR.

Roodmus Erythrina erythrina Common Rosefinch, Vlieland FR, 19 oktober 2018 (Julian Bosch)

Witstuitbarmsijs Acanthis hornemanni Artic Redpoll, Arnhem GE, 4 februari 2018 (Garry Bakker)

Grote Kruisbek Loxia pytyopsittacus Parrot Crossbill, Zeist UT, 25 maart 2018 (Wietze Janse)

Een mannetje Witkopgors werd van 25 februari tot 14 maart bij Havenhoofd ZH gezien. Een vrouwtje dat van 12 maart tot 1 april bij Noordwijk ZH verbleef droeg een ring maar die kon helaas niet worden afgelezen. Ortolanen zijn schaars als doortrekker met van de tweede helft van augustus 56 meldingen op trektelposten; het is opmerkelijk dat er bovendien van 61 exemplaren ’s nachts trekroepjes werden opgenomen door een groeiend aantal ‘nocturnal flight call recorders’. In september-oktober werden 56 exemplaren opgemerkt met nog eens 37 die werden geregistreerd door nachtopnames. Trekkende Dwerggorzen werden voornamelijk in het najaar waargenomen, met in september-oktober zeker 18. In de eerste helft van het jaar waren er pleisteraars bij Barneveld GL van 5 tot 13 januari en bij Heerlen de eerst twitchbare voor Limburg van 15 maart tot 3 april. Een Bosgors verbleef van 20 tot 22 oktober op Schiermonnikoog FR. Een hoogtepunt (en voor velen een inhaler) was het in de vroege ochtend van 20 april ontdekte mannetje Cirlgors op de Weerter- en Budelerbergen NB. De vogel liet zich vooral op latere dagen regelmaat fraai bekijken als hij in hoge dennen aan het zingen was. De laatste waarneming was op 10 juli. Heel onverwacht was dat er op 14 mei op drie ver uit elkaar liggende plekken in Heemskerk en Castricum in het Noordhollands Duinreservaat NH eveneens een mannetje aan het zingen was.

Witkopgors Emberiza leucocephalos Pine Bunting, Havenhoofd ZH, 28 februari 2018 (Ben Gaxiola)

Dwerggors Emberiza pusilla Little Bunting, Texel NH, 9 oktober 2018 (Eric Menkveld)

Cirlgors Emberiza cirlus Cirl Bunting, Weerter- en Budelerbergen NB, 5 mei 2018 (Hans Tetteroo)

Met dank aan waarneming.nl en de samenstellers van 'Recente meldingen' in Dutch Birding: Roy Slaterus, Hans Groot & Vincent van der Spek.

Jaarlijsters
Ook in 2018 hield een aantal vogelaars hun jaarlijst bij. Het is altijd een uitdaging om minimaal boven de grens van 300 soorten te komen. Van in totaal 385 gemelde soorten waren er c 350 twitchbaar. Hieronder staan de resultaten; meer informatie en lijsten zijn nog hier en op waarneming.nl te bekijken.

Ranking
In de ranking waren weer enige verschuivingen, vooral dankzij oude gevallen die na jaren werden aanvaard (Sierlijke Stern & Bruine Lijster) of van de lijst werden gehaald (Fluitzwaan).
Een aantal soorten moet nog worden beoordeeld (Kleine Sprinkhaanzanger en mogelijk ook Lammergier) en in 2018 zijn daar nog een paar ‘zware’ gevallen aan toegevoegd (Sporenkievit en Oostelijke Gele Kwikstaart).
Beneden de top-10 stegen de aantallen harder dankzij de mooie inhaalsoorten dit jaar.
De stand van de top-10 staat hieronder en de verdere lijst is hier in te kijken.



2019
Het bestuur van Dutch Birding Association wenst iedereen een goed, gezond en vogelrijk 2019 toe!

Vogelaars tijdens het Dutch Birding najaarsweekend (Wietze Janse)

Vogelaars tijdens het Dutch Birding voorjaarsweekend, een Rode Wouw is in aantocht (Wietze Janse)

Deception Tours op Vlieland (Wietze Janse)

Dutch Birding voorzitters door de jaren heen, vlnr Remco Hofland, Arjan van Egmond, Gijsbert van der Bent, Paul Knolle & Edward van IJzendoorn (Wietze Janse)

Voorbereiding op de Texel Big Day (Wietze Janse)

Het loslaten van de Raddes Boszanger op Vlieland (Wietze Janse)

Vogelaars in de haven van Vlissingen genieten van de Ross' Meeuw (Dick Janse)

Discussie

Peter de Knijff  ·  31 december 2018  16:55

Volgens mij is de "rechter" voorzitter toch echt Edward van IJzendoorn!

Wietze Janse  ·  31 december 2018  17:01, gewijzigd 31 december 2018  17:04

Oeps, dat onderschrift is waarschijnlijk na een lange avond schrijven eronder gekomen. Is aangepast, excuses.

Eduard Sangster  ·  1 januari 2019  14:29

Mooi verslag, mannen!

Rinse van der Vliet  ·  1 januari 2019  19:29

Mooi overzicht, mooie plaatjes.

Ik lees: 'Vorkstaartmeeuwen kwamen in een kleine influx in augustus en enkele exemplaren werden tot in december gemeld'.

Heeft iemand wel eens een foto gezien van een Vorkstaartmeeuw in december in Nederland? Of überhaupt buiten de periode juli t/m november?

Peter de Knijff  ·  1 januari 2019  19:47, gewijzigd 1 januari 2019  19:47

3 november tot ca. 10 december 2000, Aarlanderveen, ontdekt door Bertus de Lange, rui vier weken lang veer tot veer vastgelegd door broerr Arie en mijzelf, plus een DBA artikel door Ted (meeuw) H. Met een paar foto’s van anderen.

Volgens mij heeft Ted eerder een artikel over wintergevallen van Vorkstaartmeeuwen voor DB geschreven.


Justin Jansen  ·  1 januari 2019  21:36, gewijzigd 1 januari 2019  21:37

Hier eentje en nog eentje Rinse

Max Berlijn  ·  1 januari 2019  23:57, gewijzigd 2 januari 2019  00:00

Vandaag werd er weer een gemeld echter zonder documentatie of aanvullende informatie.. Mooi jaarverslag overigens schrijvers! 

Dick Groenendijk  ·  2 januari 2019  07:06, gewijzigd 2 januari 2019  07:24

Ha Wietze, Garry, Arnoud: altijd leuk om even terug te kunnen kijken. Mijn complimenten! Kleinigheidje in de tekst: de Roodstuitzwaluw van 14 november was niet in IJmuiden (helaas staat de soort nog niet op mijn lijst voor de local patch........mijn voornemen voor 2019), maar in het Noordhollands Duinreservaat ter hoogte van Castricum.

Edwin Schuller  ·  2 januari 2019  08:25

De "Een vermoedelijk ongeringd tweede-kalenderjaar mannetje zwom op 6-8 maart bij IJsselstein UT." is op 10 juni al aanvaard. Dus ik ga ervan uit dat die met zekerheid ongeringd was. Ik weet dat alles onder voorbehoud van CDNA uitslagen is en zal zijn, maar gezien de datum is deze denk ik gewoon even over het hoofd gezien?

Garry Bakker  ·  2 januari 2019  09:20

Dank allen, laatste dingen zijn aangepast. 

Dennis Meeuwissen  ·  2 januari 2019  10:30

Puntje nog voor de volledigheid: Witstuitbarmsijs was in Oirsbeek (Limburg) ipv Oirschot, dat in Noord-Brabant ligt. Dank!

David Uit de Weerd  ·  2 januari 2019  11:37

Prachtig verslag weer, dank!

Voor de volledigheid mag de pleisterende Papegaaiduiker voor de kust van De Koog/Texel van 27 maart 2018 niet onvermeld blijven. De soort was voor het eerst sinds decennia twitchbaar, zelfs vanuit Zwolle!! ;-)

Max Berlijn  ·  2 januari 2019  13:10, gewijzigd 2 januari 2019  13:12

Misschien wel de eerst echt twitchbare sinds dec 198, Maasvlakte, idd. Die Kuhls was (vanuit Zwolle of Epen) idd twitchbaar maar dan het je wel echt voorspellende gave nodig dat de vogel 100++ km kust zou volgen...voelt niet zo...

Edwin Russer  ·  2 januari 2019  13:10

Fraai overzicht. Voor de liefhebber het Britse overzicht, deel 1. 

Corstiaan Beeke  ·  3 januari 2019  01:02, gewijzigd 3 januari 2019  01:10

Topoverzicht, maar wat Rinse zegt! Vorkstaartmeeuw is ook in de doortrektijd een claim-maar-raak-soort, zelfs waar je naast zit!

Wietze Janse  ·  3 januari 2019  09:19

Rinse/Corstiaan e.a.

we hebben niet voor niets een disclaimer ingezet en alles wat we melden is wat arbitrair. We gebruiken bij mogelijke claims ook wat vage bewoordingen (gemeld ipv gezien), maar het blijft altijd moeilijk om een compleet jaaroverzicht te geven, dat is toch wat we willen, zonder dat je beschikikng hebt tot alle details. Vale Gierzwaluw is bijvoorbeeld ook zo'n moeilijke, sommige al met overtuigende foto's, sommige met mindere, sommige met geen, wat meld je wel wat niet? We proberen een juist midden aan te houden, sommigen vinden dat nog te streng, anderen juist weer te open. Maar kritisch kijken naar de waarnemingen is altijd goed. 

Eduard Sangster  ·  3 januari 2019  12:42

Ff wat anders... Wanneer is de DB-dag? Ik heb nog niks voorbij zien komen, of ligt dat aan mij?

Koen Stork  ·  3 januari 2019  17:24

De DB-dag is op zaterdag 2 februari. Het vindt weer plaats in congrescentrum De Werelt in Lunteren.

Eduard Sangster  ·  3 januari 2019  20:11

Oke, dank je Koen !

Anton Duijnhouwer  ·  4 januari 2019  23:04

Is er al een programma bekend van de DBA dag? Ik hoopte stiekem op een nieuwe bijdrage van Eduard, maar blijkbaar niet dus deze keer. Net als Peter de Knijff mag Eduard wat mij betreft standaard op het programma staan. Om de beurt bij voorkeur.

Eduard Sangster  ·  5 januari 2019  00:36

@Anton, ik kom graag, maar voor taxonomie moet je bij m'n broer George zijn :)

Edwin Russer  ·  14 januari 2019  17:03

En deel 2 van het Britse overzicht

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?