Atlantic: dag 31 en 32

Dag 31: 26 april - Luchtshow

We komen steeds dichter bij de Evenaar en dat is te merken zodra je naar buiten stapt. Een muur van warmte en een hoge luchtvochtigheid beneemt je de adem. Zodra de zon hoger aan de hemel komt, begint de strijd om de schaarse plekjes met schaduw en goed zicht op de oceaan, want er valt gelukkig genoeg te zien.

Met het eerste licht worden er vrijwel direct enkele Vaaltjes gescoord maar na een passerende Masked Booby wordt het stiller tot aan het ontbijt. Er zijn nu meer mensen aan dek dus ook meer ogen die de golven afspeuren. Zodoende worden er nog twee Red-billed Tropicbirds gezien. Met enige regelmaat vliegen er daarna groepen Vaaltjes voor de boot uit met enkele Madeira Storm-petrels. Het dagtotaal Vaaltjes komt op meer dan 60 exemplaren. Ook worden nog steeds groepen Sooty Terns gezien, sommige hiervan worden al op het radarscherm opgemerkt voordat ze werkelijk in beeld komen. Bij deze soorten, waar we ons prima mee vermaken, voegt zich een derde deelnemer: regelmatig vliegen onder de groepen sterns Kuhls Pijlstormvogels op zoek naar voedsel. Andere bekende soorten naast de Noordse Stern, Kleinste en een Kleine Jagers en enkele Visdieven.

Op zeezoogdierengebied is ook al iets meer te beleven. Er worden enkele Cuvier's Beaked Whales gezien en op grote afstand breached (springt) een beaked whale welke zelfs met foto's niet op naam is te brengen, wat aangeeft hoe lastig de determinatie van zeezoogdieren kan zijn. Een andere leuke niet-vogel waarneming is een Hamerhaai die het schip passeert (maar slechts door enkelen wordt gezien). We sluiten de dag af met een adulte Red-footed Booby (een lichte vogel, er bestaat ook een bruine vorm) die een tijdje naast ons hangt op ooghoogte en enkele malen naar de van het schip afvliegende vliegende vissen duikt. Na een spectaculaire achtervolging weet de vogel een vliegende vis uit de lucht te vangen net voor deze het water in duikt. De camera's ratelen door en op de beelden is te zien hoe de vogel de vis vangt, opnieuw opgooit en op het water landt en de vis verorbert. Na dit maal komt de booby weer direct op het schip afgevlogen en na een paar rondes herhaalt het schouwspel zich. Op hoge snelheid jaagt de vogel opnieuw achter een vliegende vis aan, maar deze weet net op het laatste moment te ontkomen waarna de booby zijn reis vervolgt.

Dag 32: 27 april - Whaling

Het is bewolkt als we op het dek komen en doordat het net heeft geregend is het even aangenaam koel. Al direct worden de soorten die de voorgaande dagen domineerden waargenomen. Groepen Vaaltjes (soms ook rustend op het water), Sooty Terns en Noordse Terns en Kuhls Pijlstormvogels. Nu we meer naar het noorden varen worden er ook meerdere Kleinste Jagers gezien, die regelmatig de Sooty Sterns de pas gevangen vis afhandig maken. Als we aan het ontbijt zitten worden er "dolfijnen" omgeroepen en iedereen rent naar buiten, richting de boeg. We zien net twee "footprints": wanneer walvissen een diepe duik maken blijft er een soort rimpelloze kolk achter op het oppervlak door de laatste krachtige staartslag bij de duik. Een minuut later komt er een Cuvier's Beaked Whale vlak naast het schip aan de oppervlakte maar deze laat zich daarna ook niet meer zien.

De oceaan is zo vlak als een spiegel doordat er nauwelijks wind staat. Daardoor kunnen we deze dag veel zeezoogdieren zien. Aan de horizon zien we al meerdere blows van groepen Potvissen die na hun duik naar drie kilometer diepte een tijd nodig hebben om weer op adem komen. Doordat ze weer op adem moeten komen zijn er regelmatig blows te zien en de dieren blijven dan lang op dezelfde plek liggen. De koers van het schip wordt een beetje aangepast en even later liggen drie Potvissen naast het schip. Ze liggen zo dichtbij dat we ze horen ademen. Gelukkig staat de wind van ons af want de adem van walvissen mag niet tot de meest frisse worden gerekend.

We varen over de Roman Fracture, een onderzeese Grand Canyon. Dieptes variëren hier van 700 meter tot 7.000 meter! Door deze verschillen wordt het koude voedselrijke diepzeewater naar de oppervlakte gestuwd, iets waar de lokale levensgemeenschap onder water van profiteert. We mogen ons zeer gelukkig prijzen met het spiegelgladde oppervlak. De ene na de andere beaked whale wordt gezien maar spijtig genoeg steed op grote afstand. Een groep van ongeveer zestig Spinner Dolphins passeert het schip maar blijkbaar hebben ze meer aandacht voor de vis want het schip wordt totaal genegeerd. Pas wanneer we de groep gepasseerd is zien we op grote afstand de dieren metershoog uit het water springen. Een ander hoogtepunt vindt plaats vlak voor de lunch, wanneer een groep van enkele tientallen Short-finned Pilot Whales vlak langs het schip zwemt. Opmerkelijk daarbij is het grote verschil in formaat en vorm van de rugvinnen tussen de mannetjes, vrouwtjes en jonge dieren.

We varen in de middag de evenaar over en koning Neptunus komt aan boord. Offers moeten worden gebracht om toestemming te krijgen om het Noordelijk Halfrond in te varen. Neptunus is mild; de eerste geofferde wordt alleen besminckt, maar daarna wordt het smeriger. Olie, bloem en een bruine brei worden over onfortuinlijke nietsvermoedende passagiers en crew gegoten. Vandaag geen nieuwe vogelsoorten en na een paar springende tonijnen, twee (vermoedelijke) Blauwe Haaien en een bizarre inktvis blijft het stil. Op het einde van de dag wordt het weer spannend; in de verte worden beaked whales gezien maar deze verdwijnen in de diepte. Uit het niets komen ze na een kwartier naast het schip opgedoken en zwemmen korte tijd mee. Vier geweldige Blainville's Beaked Whales zwemmen op vijftig meter naast het schip, waaronder een volwassen mannetje met uitstekende slagtanden begroeid met zeepokken. Nog geen tien minuten later is het weer raak: aan de oppervlakte drijven vier walvisachtigen en wanneer we dichter naderen kunnen we ze als Dwarf Sperm Whales determineren. Even later volgt er nog een koppel van deze lastige soort en een van de twee steekt nieuwsgierig zijn kop omhoog, waardoor het haai-achtige profiel zichtbaar is.

Het ornithologische hoogtepunt van de dag is een Huiszwaluw die achter het schip aan vliegt en na een paar rondjes op het achterdek op de deur naar de eetzaal gaat zitten. Op hetzelfde moment drijft er weer een zeezoogdier aan de oppervlakte, maar deze heeft geen duidelijke rugvin zoals de Dwarf Sperm Whales. De contouren doen aan zijn grotere broer de Potvis denken. De afstand is nog echter te groot om foto's te maken en voor we dichtbij genoeg zijn duikt de vermoedelijke Pygmy Sperm Whale onder water om nooit meer gezien te worden. Waarnemingen van zeezoogdieren kunnen zeer frustrerend zijn omdat dieren slechts gedeeltelijk boven het wateroppervlak komen en daardoor meestal lastig op naam zijn te brengen. Maar wanneer ze dichtbij genoeg zijn kunnen ze toch een diepe indruk maken. Er wordt niet voor niets gezegd: "the best species of a bird trip is usually a mammal!"

Menno van Duijn