Alwin's Birding Year 2009

Het legendarische jaarlijstrecord van Jan Wierda (339 soorten in 2000) is acht jaar verder nog steeds niet gebroken. Peter de Vries probeerde het moedig maar tevergeefs in 2007. Het leverde hem wel de door Jan Wierda persoonlijk ingestelde trofee van Lister of the Year op. Alwin Borhem deed in 2008 een manhaftige poging en kwam virtueel langszij met eveneens 339 soorten, waarvan er echter nog drie circuleren bij de CDNA. De titel Lister of the Year was dus ook dat jaar dik verdiend. De wisseltrofee blijft de naam van Jan Wierda houden omdat zelfs in het gunstigste geval (alle drie nog roulerende soorten aanvaard) het record niet gebroken zal worden.
Jan en Peter moesten na het intensieve jaarlijsten heel lang bijkomen. Jonge hond Alwin trekt echter na enkele weken bijkomen (?) opnieuw de stoute schoenen aan. Volg hier opnieuw zijn (om)wegen om het vooralsnog onaantastbare record van 2000 te breken.

328 + 4

26 oktober 2009  ·  9651 × bekeken

Donderdag 22 en vrijdag 23 oktober wilde ik één van de waddeneiland op, om zelf wat rond te dolen. Zo door de week schatte ik in, dat er niet al te veel nieuws aan wal ontdekt zou worden. Vast komen te zitten op een eiland, leek me niet echt waarschijnlijk. Thijs zat met een JNM-kamp op Schiermonnikoog. Het leek gezellig om samen het eiland af te struinen opzoek naar een leuke soort.

Na wat gebel, gesms en de weersvoospellingen bekeken te hebben vond ik het echter niet zinvol om donderdag naar Schiermonnikoog te gaan. De omstandigheden leken me onaantrekkelijk. Ik koos voor Texel, waar de weersomstandigheden nou ook niet bepaald gunstig waren (stond overigens in dezelfde weersvoorspellingen genoemd). Wat ik me er nog van kan herinneren is dat ik amper 100m buiten de auto gekomen ben. Aan het begin van de middag was ik de wind en regen zo zat, dat ik de boot terug genomen heb.

Onderweg naar huis stopte ik nog even langs de Dijkgatswijde om voor de maand- en Noord-Holland lijst een Bonapartes Strandloper mee te pikken. In tegenstelling tot afgelopen zondag liet deze zich nu wel fraai bekijken. Ik was hier overigens niet alleen. Otto stond fanatiek het verkeer te regelen en hield ondertussen het wel en wee van de zeldzame Strandloper scherp in de gaten. Maarten Zorgdrager kon na een OV-ritje aanschuiven bij z'n nieuwe soort en de familie Martens (ik ben nu sinds gisteren eindelijk achter beide voornamen) uitte nog eens hun teleurstelling na het missen van de Kaspische Plevier, terwijl ze speciaal hiervoor eerder uit Zwitserland teruggekomen waren. De enige verstandige tip die ik kon geven: "ga niet op vakantie"! Nederlands heeft nog zo veel moois te bieden (ik kan uren naar de Sluizen bij Den Oever kijken, maar ook het idyllische Kornwerderzand bleeft tot m'n verbeelding spreken).

Vrijdag zag er qua weersvoorspelling, vergeleken met donderdag, wèl gunstig uit. Ik durfde het aan om naar Schiermonnikoog te gaan. Christian kon mee en samen namen we om 06.30 de boot vanuit Lauwersoog. We arriveerden nog in het donker en liepen in een rustig tempo naar het dorp, waar om 08.00 de fietsenhandel open zou gaan. Onderweg vlogen de Koperwieken, Zanglijsters en Merels al druk om ons heen. Aankomst was er in ieder geval vol op. Tegenover de fietsenhandel hoorden we een Ransuil roepen en met het eerste ligt vlogen er aardige aantallen Barmsijzen over. In de duinenrij die direct achter het dorp loopt wemelde het werkelijk van de merels en zanglijsters. Ook Roodborsten en Heggemussen waren druk aan het rondscharrelen.

Een groot deel van de tijd liepen Christian en ik onze eigen route. Net toen we elkaar tegenkwamen bij het bezoekerscentrum en ik zei opvallend genoeg nog geen enkele Bladkoning tegengekomen te zijn, begon er 1 door m'n zin heen te roepen. Beiden hadden we onderweg een Taigaboomkruiper gevonden.

Aan het eind van de ochtend sloot Thijs zich bij ons aan. Met 4 man sterk gingen we aan de west-zijde van het eiland (zal wel "Schor" heten ofzo) Bokjes-trappen. Niet alleen de Bokjes lieten zich opjagen; ook wat Geel- en Rietgorzen vlogen verschrikt op. Een Blauwe Kiekendief keek van grote afstand argeloos toe.

Bij het opgespoten en zanderige terrein van de jachthaven zat een leuke groep Fraters (40+). Hiertussen vlogen ook wat Kneuen, Putters en een Ijsgors mee. Vrij onverwacht merkte Christian een Dwerggors op, die tickend overvloog, even neerging in hetzelfde gebied en kort daarop, opvallend genoeg, voorgoed achter het dijkje verdween.

De keuze om door de weeks naar een eiland te gaan was weloverwogen. In de veronderstelling dat "er toch wel niets gevonden zou worden" leek het me geen gek idee om zelf wat te gaan zoeken, op een plek (eiland) waar je wat lastig weg komt. Je bent immers afhankelijk van de vertrektijden van de boot. Die veronderstelling bleek om 15.15 onjuist te zijn, toen er een wel hele zeldzame soort werd doorgegeven. Stond je vorige week nog te knipperen met je ogen bij de melding van een Kaspische Plevier. Nu kon je je vergapen aan een Taigastrandloper. De eerste reactie was er één die leek op: "hè, wat jammer" (maar dan met iets meer krachttermen). Vervolgens kwam al snel de berusting: "niets aan te doen, ik zit nou eenmaal hier, we kunnen terugkijken op een geslaagde dag, laten we er nog een paar leuke uur van maken". Alle berichtgeving om de ontdekking heen hielden we goed in de gaten. De plannen voor de zaterdag waren in ieder geval al snel gemaakt!

Zaterdag 24 oktober stonden we, net als ruim 150 man, bij het krieken van de dag, op het Vreugderijkerpad. Met de eerste lichtstralen van vandaag, was al duidelijk dat de Taigastrandloper hier vermoedelijk gelukkig de nacht had doorgebracht. Er scharrelde in ieder geval een (klein) Strandlopertje op het slik rond, dat kenmerken vertoonde van iets bijzonders. Naar mate het lichter werd, werd ook steeds duidelijker dat we naar een nieuwe Nederlandse soort stonden te kijken. Een klein feestje was het zeker waard.

Texel
Maar goed... we hadden meer te doen. Naast de ontdekking van de Taigastrandloper gisteren, was er ook een Humes Bladkoning op Texel teruggevonden. Dit werd dus de volgende bestemming. Het vertreksignaal werd gegeven en iedereen (Christian, Sjoerd, Thijs) stapten weer in de auto, opweg naar Den Helder. Dat jaarlijsten is soms best wel een gedoe. We stonden net in de rij voor de boot toen een spannende Tapuit werd doorgegeven vanaf Ameland, met kenmerken van een Bonte of Blond Tapuit. De moed zonk me letterlijk een beetje in de schoenen. Ik had even geen idee meer wat nou verstandig was om te doen (stoppen met jaarlijsten). Terwijl we de oversteek naar Texel maakten, belde ik naar Jord Ingenbeek (waarnemer van dat beest op Ameland). Door zijn verhaal groeide de drang om naar Ameland te gaan en tegelijkertijd ontstond een sterk gevoel van besluiteloosheid. Rond 11.50 kwamen we op Texel aan en om 13.00 gingen we er weer af. In de tussentijd hadden we een rondje gerend bij de Slufter in een verwoedde poging de Humes Bladkoning binnen te tikken. Gelukkig zagen we nog wel wat vogels...overvliegende Strandleeuwerikken.

Om nog voldoende tijd te hebben om op Ameland naar de Tapuit te zoeken, hadden we berekend dat we om 14.30u de boot vanuit Holwerd moesten hebben. Een uur later (15.30) zou te krap worden om nog echt succesvol te kunnen zijn. De veerdienst Texel --> Den Helder was echter zo druk, dat ik het tempo om Den Helder uit te komen al helemaal voor me zag. 14.30 konden we gewoon niet in Holwerd zijn + parkeren + kaartje kopen.

Terwijl we tergend langzaam door Den Helder reden, kwam het gevoel van besluiteloosheid weer terug. Het kwartje viel de kant op van: "Nee, we doen het niet". Thijs gaf uiteindelijk het zetje om wel naar Holwerd te gaan en de oversteek naar Ameland te wagen: "Als ik zou jaarlijsten, dan was ik gegaan".

Schipper mag ik overvaren
Met enige creativiteit (www staat niet voor niets voor World Wide Web) wisten we met iemand in contact te komen die ons in 10 minuten vanaf Holwerd naar Ameland kon varen. Zodra we in Leeuwarden reden, moesten we terugbellen; hij had dan voldoende tijd om alvast naar Holwerd te komen. Zo gezegd zo gedaan! Toen we de lange havendam opreden, zagen we de oranje speedboot al klaarliggen. We hadden verwacht nog een veiligheidsinstructie te krijgen. Dat bleek echter niet nodig te zijn. Het was een kwestie van instappen, zitten en gas erop! Met hoge snelheid haalden we de reguliere veerdienst in en 15 minuten na ons vertrek vanuit Holwerd, stonden we al met de fiets in de hand op Ameland.

Ameland werd geen succesverhaal. De oversteek was spectaculair te noemen, maar daar bleef het dan ook bij. Met z'n vieren (Christian, Sjoerd, Thijs) wisten we geen enkele Tapuit (hoe zeldzaam dan ook) terug te vinden. Jord Ingenbeek zocht nog een tijd met ons mee. Hij vertelde dat de vogel met laag water tussen de basaltblokken en onderaan het fietspad scharrelde. Nu, met hoog water, was er geen basaltblok meer te zien.

Door al dat heen en weer rijden, fietsen en lopen hadden we de hele dag nog geen hap gegeten en slok gedronken. Het overkomt ons eigenlijk zelden dat we zonder eten of drinken komen te zitten. Nu was dat wel het geval! Toen de energie-meter van Christian 0 (nul) aangaf en hij van z'n stokje dreigde te vallen was het tijd om even pauze te nemen. Jord spoedde zich naar huis om een fles cola te halen en ik toverde nog een chocoladereep uit de hoge hoed. Gelukkig waren alle manschappen weer snel bij kennis!

We werden versterkt door de fanatieke F & S Martens. Ook zij hadden de oversteek gemaakt, maar dan met de reguliere boot. Zij hoopte de dip van de Kaspische Plevier hiermee goed te maken. Dat bleek dus helaas niet mogelijk te zijn! Om 18.30 namen we de (reguliere) boot terug naar Holwerd. In Harlingen sloten we met de hele Ameland groep de dag af, onder het genot van een lekkere vette Hamburger.

Het lijstje staat nu op 328 + 4 te beoordelen soorten
Zondag 25 oktober heb ik samen met Thijs voor de vorm de Grote Tafeleend opgezocht. Dat brengt de stand nu (26 oktober) op 332 soorten.

Om de (positieve) verwachtingen iets bij te stellen is het goed om te weten dat in die lijst van 332 soorten er ook 4 zijn opgenomen die (her)beoordeeld moeten worden: Steppekiekendief, Struikrietzanger (2e dag), Marmereend, Grote Tafeleend.

Er valt dus zeker nog een zware, maar niet onmogelijke klus te klaren. Jeroen Nagtegaal gaf gisteren de tip om een lijstje te noemen van te verwachten soorten, aanvullend voor de jaarlijst. Prima om te doen, maar waar begin je dan en waarmee eindig je? Out of the blue en zo maar een wilde greep, kunt u op de uitkijk gaan staan voor:

Humes Bladkoning, Pallas' Boszanger, Grote Kruisbek, Waterspreeuw, Bonte/ Blonde Tapuit, Bosgors

Ook voor een Notenkraker ben ik zeker te porren. Bij een prettige NoordWester storm reken ik op Kleine Alk, Rosse Franjepoot, Stormvogeltje. Bij een Noordelijk briesje probeer ik Papagaaiduiker "te doen". Sla straks vooral niet de grote groepen Gorzen en Barmsijzen over. En ook Zee-eenden, Eiders en Duikers mogen extra gecontroleerd worden!

Discussie

Ferry Ossendorp  ·  28 oktober 2009  11:26

"ga niet op vakantie"! Nederlands heeft nog zo veel moois te bieden (ik kan uren naar de Sluizen bij Den Oever kijken, maar ook het idyllische Kornwerderzand bleeft tot m'n verbeelding spreken). ...en Zurich ligt zo dichtbij...

Jan van der Laan  ·  5 november 2009  22:46

Spannend! Inmiddels heb je Steppevork en Zwartkeellijster. Laten we het erop houden dat van de vier te beoordelen soorten het er 1 haalt. Dan zou je nu 332 soorten staan. Nog 8 dus... Pallas gaat niet lukken dit jaar. Die storm komt er vast nog wel: Stormvogeltje (1) Papegaaiduiker (2) en Kleine Alk (3) moet kunnen. Waterspreeuw (4) zal ook nog wel lukken. Maar dan wat kan nog in november en december? Zwarte Zeekoet (5), Brilzee-eend (6), en toch nog een Humes Bladkoning of Bruine Boszanger (7); dan nog 1. Er komt nog een klapper, mark my words! 340 dan. Yes you can! Succes!

Jan van der Laan  ·  8 november 2009  21:41

Toch Pallas! En Zwarte Zeekoet. En dat in een duister en mistig weekend. Ik denk dat dit weekend uiteindelijk beslissend zal zijn. Nog twee alkachtigen, twee eenden en twee zangvogels. Moet kunnen!

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?