Dutch Birding jaargang 37 nummer 4, 2015

Voorpagina

Bonte Zanger  ·  Mniotilta varia
Daniele Occhiato

Artikelen / papers

215 - 228 Identification and occurrence of hybrids Grey-headed x European Green Woodpecker in Poland
Łukasz Ławicki, Tomasz Cofta, Szymon Beuch, Adam Dmoch, Arkadiusz Sikora, Sylwester Aftyka, Paweł Czechowski, Marcin Bocheński, Karol Sieczak & Szymon Mazgaj

Herkenning en voorkomen van hybriden Grijskopspecht x Groene Specht in Polen

Dit artikel bespreekt de herkenning en het voorkomen van hybriden tussen Grijskopspecht Picus canus en Groene Specht P viridis in Polen. Grijskopspecht is in Polen een schaarse broedvogel, met de belangrijkste broedgebieden in het zuiden en noordoosten. Groene Specht is een vrij schaarse broedvogel in geheel Polen. In 2002-12 werden acht hybriden tussen beide soorten vastgesteld (tabel 1), alle in gebieden waar beide soorten als broedvogel voorkomen (figuur 1). In West-Europa zijn hybriden tussen deze twee soorten zeer zeldzaam, met slechts zeven gevallen: in België (1), Duitsland (5) en Zweden (1); in Midden-Europa is er naast de Poolse gevallen ook een geval in Slowakije en er is een aantal gevallen bekend uit Euro­pees Rusland. Gemengde broedparen zijn vastgesteld in België, Polen en (10-tallen) West-Rusland. Paren tussen een hybride en een zuivere Grijskopspecht en/of Groene Specht worden maar zelden gemeld maar komen mogelijk vaker voor; gevallen zijn bekend van België, Duitsland, Polen en Rusland. De meeste daarvan komen van gebieden aan de rand van het verspreidingsgebied van een van beide soorten, meestal van Grijskopspecht. Hybriden vertonen kleedkenmerken van beide ouders, waarbij vooral de snorstreep en het gebied onder het oog belangrijke indicaties voor een hybride bieden. Een donkere achterhoofdsvlek komt vaak bij hybriden voor en ontbreekt bij beide oudersoorten. De zang is ook intermediair maar kan vanwege de variatie bij beide oudersoorten hooguit als indicatie van een hybride herkomst dienst doen.

Łukasz Ławicki, West-Pomeranian Nature Society, Pionierów 1/1, 74-100 Gryfino, Poland
(izuza@interia.pl)
Tomasz Cofta, Hoene 5A/5, 80-041 Gdańsk, Poland
(tomek1@orunia.nsm.pl)
Szymon Beuch, Upper Silesian Nature Heritage Centre, św. Huberta 35, 40-543 Katowice, Poland
(szymon.beuch@gmail.com)
Adam Dmoch, Dąbrowskiego 11/13, 05-820 Piastów, Poland
(adamdmoch@poczta.onet.pl)
Arkadiusz Sikora, Ornithological Station, Museum and Institute of Zoology, Polish Academy of Sciences, Nadwiślańska 108, 80-680 Gdańsk, Poland
(sikor@miiz.waw.pl)
Sylwester Aftyka, Lublin Ornithological Society, Dunikowskiego 19/36, 20-425 Lublin, Poland
(saftyka@gmail.com)
Paweł Czechowski, Institute for Administration and Tourism, State Higher Vocational School in Sulechów, Armii Krajowej 51, 66-100 Sulechów, Poland
(paczech@wp.pl)

229 - 233 Bruine Klauwier in Azewijnsche Broek in januari-mei 2014
Wim Gerritsen, Erik A W Ernens & Roel Schwartz

Brown Shrike at Azewijnsche Broek in January-May 2014

From 18 January to 8 May 2014, a first-year Brown Shrike Lanius cristatus was present at Azewijnsche Broek, Gelderland, the Netherlands. Based on the subtle dark scaly markings on uppertail-coverts, scapulars and mantle, it was a first-year. Based on structural characters, first-year Red-backed Shrike L collurio could be excluded by the relatively large head, heavy bill, long and clearly graduated tail and short primary projection. Furthermore, it differed from Red-backed by the chestnut-brown rump and dark tertial centres. Additionally, first-year Red-backed shows more prominent scaly markings on the upperparts and always a more greyish neck. The combination of uniform chestnut-brown cap, long, graduated, red-brown tail and lack of obvious white primary patch (base of primaries) excluded other similar species such as Red-tailed Shrike L phoenicuroides and Daurian Shrike L isabellinus. These 'isabelline shrikes' have a longer but less graduated tail; in addition, Daurian is paler and more sandy on upperhead and upperparts and has warmer underparts, and Red-tailed has a more cold grey-brown upperhead and upperparts and less scaly underparts. The red-brown colour of the upperhead, as warm as or warmer than the upperparts, indicated the nominate subspecies L c cristatus. Brown Shrike breeds in eastern Asia. This was the first record for the Netherlands. In Europe, there are now 30 records, of which only a few in winter (table 1).

Wim Gerritsen, Beethovenlaan 4, 7075 BE Etten, Nederland
(car.gerritsen@planet.nl)
Erik A W Ernens, Brouwersveld 8A, 7031 DB Wehl, Nederland
(erik.ernens@gmail.com)
Roel Schwartz, Marktstraat 21B, 7064 AW Silvolde, Nederland
(roelschwartz@gmail.com)

234 - 237 Roodborstlijster bij Heemskerk in april 2014
Lonnie Bregman & Enno B Ebels

American Robin near Heemskerk in April 2014

On 27 April 2014, a first-summer male American Robin Turdus migratorius was discovered in the extensive dune area west of Heemskerk, Noord-Holland, the Netherlands. During the rest of the day, the bird proved mobile and elusive but was eventually seen by more than 400 birders. This was the first record for the Netherlands. There are almost 70 previous records in Europe, of which c 50 in the Azores, Britain, Iceland and Ireland combined and almost 20 in mainland Europe.

Lonnie Bregman, Professor Ten Doesschatestraat 297, 1963 AZ Heemskerk, Nederland
(lonbregman@gmail.com)
Enno B Ebels, Joseph Haydnlaan 4, 3533 AE Utrecht, Nederland
(ebels@wxs.nl)

238 - 246 Italian Sparrow: hybridization with House Sparrow in northern Italy and rufous-breasted morph
Edwin Winkel

Italiaanse Mus: hybridisatie met Huismus in Noord-Italië en roodbruine vorm

In dit artikel worden de kleedkenmerken van Italiaanse Mus Passer italiae en Huismus P domesticus behandeld en wordt beschreven hoe hybriden van beide soorten in Noord-Italië eruitzien. De auteur bestudeerde in augustus 2011 en 2013 voor­namelijk mannetjes mussen bij Levico, Trentino; deze locatie (c 150 km ten zuiden van de grens met Oostenrijk) ligt in de hybridisatiezone van beide soorten. Hier bevonden zich in 2011 23 mannetjes italiae, één domesticus en zes hybriden (in 2013 werd slechts één hybride waargenomen). Aan de hand van foto's wordt de variatie in verenkleed bij hybriden getoond en vergeleken met zuivere exemplaren. Belangrijke aanwijzingen voor een hybride zijn bijvoorbeeld sporen van grijs op de bovenkop (zuiver bruin bij italiae), een grijze tint op de wang (wit bij italiae), een minder prominente witte wenkbrauwstreep (duidelijk aanwezig bij italiae en breder voor het oog) en een wat rommelige zwarte borstvlek (scherper afgetekend en meer pijlvormig bij italiae). Verder wordt aandacht besteed aan de roodbruine vorm ('rufipectus') van italiae, een zeldzame kleurvariant met uitgebreide roodbruine tekening in de borstvlek. Van deze vorm werden tijdens het onderzoek drie exemplaren waargenomen en er worden enkele foto's getoond van exemplaren elders in Italië. Mogelijk komt deze vorm in het noorden van Italië frequenter voor dan in andere delen maar er is nog veel onbekend. Ten slotte wordt kort ingegaan op de taxonomische status van italiae. Recent onderzoek heeft aangetoond dat dit taxon beschouwd moet worden als een 'zelfstandige soort' die is voortgekomen uit hybridisatie van domesticus en Spaanse Mus P hispaniolensis; het betreft één van de weinige door onderzoek onderbouwde voorbeelden van hybride soortvorming.

Edwin Winkel, Het Laar 217, 7414 BP Deventer, Netherlands
(hravn@home.nl)

247 Long-tailed Duck at Oualidia, Morocco, in June 2014
Bart W Brieffies
248 - 250 Eurasian Blackcap variant without cap
Arnoud B van den Berg

Trends in systematics

251 - 253 Hybridization and speciation: the case of Italian Sparrow
Jelmer Poelstra

Varia

254 - 260 Black-browed Albatrosses on Steeple Jason, Falkland Islands
Otto Plantema

WP reports

261 - 274 June to late July 2015
Arnoud B van den Berg

Recente meldingen / recent reports

275 - 286 Mei-juni 2015
Roy Slaterus, Vincent van der Spek & Martijn Renders

Corrigenda

287 - 288 Corrigenda
Redactie Dutch Birding
Feedback?