DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Vogelen op een Waddeneiland en een bewogen weekend

20 september 2011  ·  15741 × bekeken

Op donderdag belde Kees, meestal even een kort gesprekje over wat we het weekend doen. Kees gaat altijd naar Deception Tours en de mededeling dat hij pas zaterdagochtend ging deed mij besluiten dit keer weer eens mee naar Vlieland te gaan. Hotelletje gebeld en daar het laatste bed geboekt voor de zaterdagnacht. Om 6 uur kwam Kees mij oppikken en dan richting Harlingen. Even een bak koffie bij de Texaco op de afsluitdijk. Filosoferen over het weekend en Kees grapte dat hij voor de Wilgengors ging, een mooie inhaler voor hem die ik ooit eens bij Westkapelle mocht zien.
Even later stond ik kaartjes te kopen bij de balie, terwijl Kees de auto wegzette. De boot op, eerst nog even een bakkie en dan het dek op. We vonden nog een bekende vogelaar, Karel Hoogteijling, die ook op weg was naar het eiland en die voor de nacht nog een plekje in het huisje bij Laurens Steijn had gevonden. Hij was lid van een WhatsApp-groep en wist al wat over de gewonere soorten op het eiland te melden (naast dat gister ook al een Ortolaan was gezien). Handig zo'n communicatiegroepje, later op de dag ook zo'n groep aangemaakt, die zijn nut bewees (zie later). Veel sterns nog boven de Waddenzee, met daartussen nog een aantal Zwarte Sterns, dat waren wel de hoogtepunten van de overtocht. De eerste meldingen kwamen van Vlieland: een Morinel ter plaatse, Draaihals, Sneeuwgors en Sperwergrasmus waren de eerste wapenfeiten. Vlieland kwam steeds dichterbij en vlak voor het aanmeren een piep van het eiland. 'Wilgengors' riep Kees, wij dachten een grapje, maar de verwilderde blik in zijn ogen deden uiteindelijk toch anders vermoeden. Een snelle blik op eigen telefoon bevestigde het verhaal, Laurens Steijn had toegeslagen. Ook voor Karel nog een nieuwe soort, dus besloten we alvast bij de uitgang vooraan te gaan staan (hoe vaak heb ik hier al niet zo gestaan: Withalsvliegenvanger, Roodoogvireo, Geelstuitzanger .....). Bij het openen van de deuren stormden wij gedrie-en naar buiten, tassen pakken en naar de fietsverhuur. Bij het oversteken werd ik bijna overfietst door Jorrit Vlot, hij zag me niet, had ook maar een doel voor ogen, de oostpunt van Vlieland. Snel fietsen gehuurd, bagage in de kamers gegooid en toen ook naar de oostpunt. Daar aangekomen zagen we al heel wat mensen verspreid lopen zoeken, meestal het teken dat de vogel (nog) niet in beeld is. We horen de verhalen aan: werd een IJsgors gemeld, Laurens ziet een gors aankomen met tikkend geluid, landt voor hem: Wilgengors. Gaat anderen waarschuwen met de modernste middelen, laat de vogel even los, kijkt in zijn scoop, vogel weg. De omgeving werd zorgvuldig uitgekamd, helaas werd de vogel niet meer teruggevonden. Sommigen gingen al gauw weer verder, het eiland en meer mogelijke soorten riepen, anderen bleven langer zoeken. Toch was het zoeken niet saai en voor mij toch een mooi begin van het weekend. Vele Paapjes (elke vogel is weer anders en lijkt nog mooier dan de ander), Tapuiten, Grasmus en Gekraagde Roodstaart levendigden het beeld op. Een zomerkleed Roodkeelduiker op zee en een Grote Pieper werd op meerdere plaatsen door verscheidene vogelaars opgemerkt op zijn trektocht richting zuidwest. Twee Velduilen kwamen regelmatig langs flappen en werden dan ook door de meesten langdurig bewonderd, toch iets wat je tegenwoordig niet meer elke dag ziet.

1Zoeken naar de Wilgengors op de oostpunt.

Na een paar uur zoeken gaven ook wij op en besloten eerst een lunch te nuttigen. Meerdere groepjes vogelaars klonterden samen om iets te eten en onder de sterke verhalen over vroeger (met wel twitchbare Wilgengorzen) werden de pannenkoeken en uitsmijters naar binnen gewerkt. Maar het eiland riep, dus even later zaten we alweer op de fiets, het dorp door en op naar de west. De wind was al aardig toegenomen, maar met de vele vogelpauzes tijdens de tocht merk je daar weinig van. Eerst het Westerveld afgezocht, was al door velen gedaan, maar er kan altijd nog wat zitten. Paapjes en Tapuiten lieten zich weer fraai bekijken en tussen de Witte Kwikstaarten een mooie man Rouwkwikstaart. Verder gingen we en we besloten via de zeereep naar Lange Paal te rijden. Even later kwam Jorrit Vlot ons tegemoet en liet ons stoppen. Pieter van Veelen had via een krakerige walkie-talkie gemeld dat hij een Kleine Vliegenvanger had (dat had Jorrit opgemaakt uit de kernwoorden), moest net om de hoek zijn. Dus even terug en even later aangeschoven bij een klein groepje vogelaars. Het bosje werd zorgvuldig uitgekamd, een Bonte en een Grauwe Vliegenvanger werden nog teruggevonden, helaas geen spoor meer van de Kleine. We fietsten verder en kwamen bij Lange Paal. Ook hier werd al gezocht, een groep vogelaars onder leiding van Sander Bot en Sjoerd Radstaak liepen het gebied uit te kammen. In de ochtend was daar al een Bladkoning gemeld, wij moesten het doen met Putters, Zwartkoppen, Witte Kwikken, Sperwer en meer van dat 'gewone' spul. Toen kwam de eerste bui binnenrollen, Kees en ik besloten net voor de bui uit terug naar het dorp de gaan. Een spannende gors op het Westerveld vloog net iets te snel op en verdween, dan maar terug naar het hotel.

3Avondsfeer op Vlieland

Gezellig werd er bijgekletst, en na het voorbijtrekken van de bui gingen sommigen toch weer naar buiten, wat onder andere nog een Sperwergrasmus opleverde. 's Avonds met meerdere vogelaars gezellig gegeten. En na een goed maal is het goed vertoeven bij Tante Pé, nog in een rechte lijn wisten we daar te komen. En met een biertje erbij wordt het nog gezelliger. Bij de DBAlerts-admins ging de telefoon over: een Eleonora's Valk bij de Oostvaardersplassen werd gemeld via waarneming.nl. We deden er wat lacherig over (van het eiland moeten is nooit leuk), maar ja ....... Gelukkig pakte w.nl-admin Vincent Hart de zaak voortvarend op en vroeg de zaken na bij de groep Belgen die de vogel gezien hadden en hield ons via Rob Halff op de hoogte. Weer terug op mijn kamer werd de nieuw opgerichte WhatsApp-groep nuttig. Rob meldde dat hij de foto's had en op mijn vraag of het goed zat, kreeg ik bevestigend antwoord. Kom maar even naar kamer 1, en daar werden de foto's verder bekeken en bediscussieerd met Roelof de Beer en Ferry Ossendorp. Zat wat ons betreft goed, wat te doen. Eerste boot om 7 uur pakken, of lekker vogelen en ontbijten in de ochtend en afwachten. Kees en ik besloten tot het laatste. Toch een goede nachtrust en om 7 uur opgestaan. Via WhatsApp liet Jaap Denee ons weten dat hij met Rob en Roelof de eerste boot had gepakt en ze ons op de hoogte zouden houden. Via facebook liet Luuk Punt weten dat Frank van Duivenvoorde (een wakkere vogelaar) hun plan om het Klein Waterhoen te gaan bekijken had gewijzigd en eerst naar de valk gingen zoeken. Leverde hem uiteindelijk 2 dippen op, geen valk en later ook geen Klein Waterhoen.
Wij vogelden een uurtje en ontbeten daarna, met een belangrijk gespreksonderwerp: de valk.

5Ontbijt; er werd maar over een ding gepraat

Gert Ottens had een hotline met Gerard Steinhaus, die weer de leiding had over de troepen in de Flevopolder. Maar omdat hier nog steeds niets gevonden werd gingen wij vogelen. Wel op de oostpunt, niet te ver van de boot, mocht toch niet gebeuren dat ..... Maar de oostpunt zat nog steeds vol met leuke vogelsoorten zoals veel Zwartkoppen en Tuinfluiter en allerlei ander klein grut, potentie genoeg. Het begon te druppelen, we vogelden door, het begon hard te regenen, we hoopten op betere tijden, het ging nog harder regen en om half elf zat derhalve een klein groepje kleddernat aan de koffie te bespreken hoe verder. Buienradar werd gecheckt en het leek erop dat de regen toch nog zou aanhouden, misschien beter in de middag nog wat op het vasteland te vogelen? Ondertussen stonden DBAlerts en WhatsApp ook niet stil en beleefden we de perikelen in de Flevo mee. Vanuit de kijkhut de Zeearend geen valk, wel 4 Zeearenden, een Steppekiekendief werd opgepikt die langzaam naar zuid doorging, later bij de Lepelaarsplassen (door onder andere de mensen die naar het Klein Waterhoen stonden te kijken) weer opgepikt en vloog bij Muiderberg de Flevo weer uit. Een claim van een donkere valk op de hoek Knardijk/Oostvaardersdijk bleek niet terug te vinden. Toen opeens piepende remmen, kerende auto's, paniek ....... een mooie maar verregende Boomvalk op het basalt was de oorzaak. Dan weer een claim via w.nl dat iemand de valk gezien had, zonder verdere details, vaag!? De uiteindelijke uitkomst was dat er niets werd teruggevonden.
Op het eiland besloot een hele groep vanwege de regen de boot van kwart voor twaalf terug te pakken, anderen bleven weer omdat het rond half twaalf weer droog werd en buienradar aangaf dat er nog wel weer een uurtje of 2-3 gevogeld kon worden. Deze mensen sloegen nog toe met een Kleine Vliegenvanger op de oostpunt en nog eentje op de oude plek van gister. Een Duinpieper en een Roodkeelpieper werden overtrekkend gemeld, enkele Bladkoningen gevonden, een juveniele Roze Spreeuw is jaarlijkse kost en een Roodmus was een mooie vondst. En daarna sloeg de regen weer toe. Bij de afvaart vlogen er nog twee Morinelplevieren over.
Bij ons gaat het verhaal weer verder op de boot, waar 2 Zeekoeten en 2 Kleine Jagers voor wat afwisselingen zorgden op het bovendek.

6Vogels kijken op het bovendek tijdens de terugvaart.

7De regenbuien boven Vlieland fotograferen

Bij aankomst besloten meerdere mensen via de Flevo terug te rijden, ten eerste om misschien een valk te vinden, maar om minimaal een poging te doen het Klein Waterhoen te scoren. De Oostvaardersdijk werd goed afgespeurd, met als leukste resultaat een Visarend. Op valkengebied kwamen we niet verder dan Torenvalk. Dus stopten we maar bij het kleine parkeerplaatsje om naar de 'kijkhut' de Kiekendief te lopen. Toch een heel stuk lopen, maar we haalden het. Ter plaatse kregen we de bemoedigende mededeling dat de vogel al 4 uur niet meer gezien was, maar het was mooi weer geworden (na een enorm harde hagelbui), dus gaven we nog niet op. Maar de 'vloek' van Deception Tours werkte nog na, na twee uur turen naar de rietkraag nog geen hoen te zien. Wel een Buffelkopeend, dat mag dan weer wel! We besloten uiteindelijk maar weer onverrichterzake terug te keren. Op de terugweg een roepende IJsvogel, ook die mochten we niet zien. Bijna weer terug bij de auto weer een roepende IJsvogel en met enige moeite kregen we deze vogel wel in beeld. Wat bij een van ons de opmerking losmaakte: 'de ban lijkt gebroken, als het Klein Waterhoen nu nog gemeld wordt, ga ik terug'. Smartphones begonnen te rinkelen en het bericht van Jaap Denee 'Klein Waterhoen wordt NU gezien' kon niet op een beter moment komen. Weer terug, nu hele stukken in volle draf. Johan van 't Bosch wist het parcours als eerste af te leggen, maar Klein Waterhoen was dan ook nog een nieuwe soort voor hem. Gevolgd door Bertus de Lange (had de soort al eerder in de week gedipt) en later schoven Kees de Vries, Karel Hoogteijling en ik ook aan. We mochten gelijk een blik werpen door de telescoop van Alwin van Lubeck (onze dank is eeuwig). Fototoestellen werden uitgepakt en een uur lang liep de vogel in beeld langs het rietrandje ondanks de vele belangstelling. Hierna vertrokken we richting huis, het weekend kon niet meer stuk.

8Een volgepropte vogelkijkhut 'de Kiekendief'; maar allemaal kregen we het Klein Waterhoen mooi te zien!

9Klein Waterhoen Porzana parva Little Crake, Lepelaarsplassen, Almere, 18 september 2011 (Wietze Janse)

En zo eindigde een prachtig weekend waarover nog lang zal worden nagepraat: een gezellig weekend op het eiland, de dip van de Wilgengors, een nieuwe soort voor Nederland alleen gezien door Belgen en een Klein Waterhoen dat na een duchtige conditietest toch nog goed kwam.

Het blijft leuk vogelen op de Waddeneilanden en ook het Dutch Birding weekend op Texel wacht weer op zijn deelnemers. Blijf geen buitenstaander zou ik zeggen.

Wietze Janse

Discussie

Nick van der Ham  ·  20 september 2011  21:25

Leuk verhaal, maar voor de duidelijkheid is het misschien wel prettig dat Schrijver Dezes wellicht ook met z'n eigen naam ondertekent?

Wietze Janse  ·  20 september 2011  21:37, gewijzigd 20 september 2011  21:37

@Nick, helemaal vergeten en aangepast. Maar was het niet duidelijk uit het verhaal? ;-)

Max Berlijn  ·  21 september 2011  12:38, gewijzigd 21 september 2011  12:39

Ik zat al in de startblokken bij de melding van de Wilgengors, niet voor die soort maar voor de zondag erna want dan zou er natuurlijk een Veldrietzanger gevonden worden..... Niet dus, dan maar komend weekend wanneer we met 20+ Limbo's op Ameland zitten (Interception Tours..)

Ben Wielstra  ·  21 september 2011  13:04

Ga je dit keer voor de Oehoe Max?

Jelle Scharringa  ·  21 september 2011  13:07

@Max: kom je dan weer met de bus vanuit Lauwersoog terug?

Sjoerd Radstaak  ·  21 september 2011  16:23

Toch mooi om te lezen dat ik - samen met Sander Bot - de leiding had over ons vriendenclubje ;)

Jaap Denee  ·  21 september 2011  19:28

En dat "leiding hebben over" ziet er dan zo uit, Sjoerd? ;)

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.

Feedback?